Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Voor gemeentelijke wegen, straten en pleinen streven wij ernaar dat deze goed begaanbaar, schoon en veilig zijn. Hieronder vallen ook civieltechnische kunstwerken, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties (VRI’s). Dit doen wij door het uitvoeren van onderhoud en het vervangen van onze kaptiaalgoederen aan het einde van de levensduur. Binnen deze werkzaamheden hebben wij aandacht voor verduurzaming door het toepassen van duurzame materialen en het toepassen van innovatieve, energiebesparende technieken en werkwijzen, bijvoorbeeld door bij contracten CO₂-reductie mee te wegen in de beoordeling van een inschrijving. Zo wordt bijvoorbeeld op grote schaal door onze aannemers groene stroom of biobrandstof gebruikt. Ook passen wij levensduurverlengende technieken toe, waardoor onderhoudskosten worden bespaard. Onze contracten dragen op deze manier bij aan een duurzaam onderhouden openbare ruimte. In deze collegeperiode willen wij in verstedelijkt gebied verhardingen die niet meer in gebruik zijn, vervangen door groen om de openbare buitenruimte meer klimaatbestendig te maken. Goed begaanbare wegen betekent ook het toepassen van gladheidbestrijding in de winter. Hierbij zoeken wij naar een evenwicht tussen kwaliteit, veiligheid en kosten, waarbij het zoutgebruik en de belasting van het milieu door zout zoveel mogelijk worden beperkt.

Activiteiten

Toelichting

01. Het duurzaam beheren van wegen, straten en pleinen

Uit de meest recente inspectiegegevens van 2022 blijkt een daling van het totale percentage verhardingen dat van onvoldoende kwaliteit is, van 23% in 2020 naar 16% in 2022. Deze verbetering van de kwaliteit heeft vooral te maken met de extra inzet vanuit de voorziening achterstallig onderhoud. De voorziening hebben wij ingezet op basis van de criteria veiligheid en het voorkomen van kapitaalvernietiging. Ook bij onze onderhoudsplanning hebben wij deze criteria toegepast. Deze extra inzet heeft geleid tot een flinke toename van de kwaliteit van met name onze open verharding. Deze aanpak hebben wij in 2023 voortgezet en de werkzaamheden uit de voorziening zijn afgerond. Wij hebben het beheerplan Verhardingen 2020-2023 geactualiseerd. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en het vernieuwen van wegen.

02. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

Wij hebben de straten schoongehouden op beeldkwaliteit. Dit betekent dat het resultaat van de straatreiniging aan een vooraf bepaald beeld moet voldoen, zoals is opgenomen in het Beheerkwaliteitplan. Bij het bestrijden van gladheid hebben wij gebruik gemaakt van duurzame en kostenbesparende methoden. Voorbeelden hiervan zijn de inzet van strooisystemen waarmee strooiacties live te volgen zijn en waarbij de hoeveelheid zout wordt aangepast aan het type weg. Daarnaast hebben wij eigen meetpunten, zodat strooiacties meer doelgericht zijn. Samen met Meerlanden en de andere aandeelhoudende gemeenten in Meerlanden hebben wij gewerkt aan uniforme tarieven voor straatreiniging en gladheidbestrijding. Dit laatste ronden wij in het eerste kwartaal van 2024 af. Uniformering van tarieven zorgt onder andere voor meer transparantie, samenwerkingsmogelijkheden en kostenefficiency.

03. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

Door (groot) onderhoud en vervanging hebben wij ernaar gestreefd de algehele onderhoudstoestand van de kunstwerken te verbeteren. Bij het onderhoud passen wij waar mogelijk duurzame en innovatieve materialen toe. Daarnaast hebben wij elk kwartaal de beweegbare bruggen gemonitord om de functionaliteit en de veiligheid te waarborgen. Wij zijn gestart met de voorbereiding van de aanbesteding van een meerjarig inspectiecontract. Vanaf 2024 willen wij jaarlijks 20% van het gehele areaal, inclusief de beweegbare bruggen en de Calatravabruggen inspecteren, om ervoor te zorgen dat onze meerjarenplanning ook in de komende jaren actueel blijft. Deze inspecties komen in de plaats van het vijfjaarlijks inspectieregime. Aan de hand van de resultaten actualiseren wij de meerjarenplanning van de civieltechnische kunstwerken en bepalen wij waar wij de beschikbare middelen inzetten.

Wij hebben het Beheerplan Kunstwerken 2020-2023 geactualiseerd. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van kunstwerken.

04. Het duurzaam beheren van openbare verlichting

Wij hebben conventionele openbare verlichting vervangen door ledverlichting om energie te besparen. Op dit moment zijn ruim 39.000 van de 47.500 lichtpunten van de openbare verlichting (OVL) voorzien van nieuwe lichtbronnen met dimbare ledverlichting. De restende conventionele lichtpunten worden de komende jaren vervangen door ledverlichting. Naar verwachting is dit in 2025 grotendeels gereed. Hiermee voldoen wij al in dat jaar aan de doelstelling van het landelijke Energieakkoord (50% energiebesparing ten opzichte van 2013) in plaats van in 2030. Verder voldoen we aan de aangenomen motie van de Tweede Kamer om te streven naar 100% ledverlichting in 2028.

Wij hebben kabelnet van de OVL aan het einde van de levensduur vervangen door eigen net om storingen beter te kunnen verhelpen en meer mogelijkheden te hebben om laadpunten voor elektrisch rijden in lichtmasten te realiseren.

Bij het monitoren van de proef met solarverlichting op de Spaarndammerdijk zijn wij tot de conclusie gekomen dat wij voorlopig geen solarverlichting meer toepassen. De kosten zijn uiteindelijk hoger dan een traditionele verlichtingsinstallatie (veel defecten, scheefstand door wind en stormschade). Daarnaast was een deel van de installatie niet betrouwbaar en heeft de verlichting regelmatig staan knipperen.

De proef met slimme OVL-meetverdeelkasten is geslaagd. Deze kasten melden defecten en graafschades aan de ondergrondse OV-kabel automatisch aan ons beheersysteem en zijn bovendien energiebesparend. De komende periode gaan we onderzoeken op welke manier we een grote uitrol kunnen realiseren.

Het beheerplan Openbare Verlichting is geactualiseerd voor de periode van 2024-2028. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de Openbare Verlichting.

05. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Wij hebben het gebruik van diverse innovatieve technieken bij het beheer van onze VRI's verder uitgebreid. Hiermee verbeteren wij de doorstroming van het verkeer en beperken wij de uitstoot van CO₂. Deze innovaties bestaan bijvoorbeeld uit wachttijdvoorspellers en thermische camera's voor het langzaam verkeer en aftellers voor het autoverkeer. Tevens hebben wij VRI's vervangen door intelligente VRI's (IVRI's), die voertuigen herkennen en inspelen op de actuele verkeersdrukte. Hiervoor hebben wij met de provincie Noord-Holland en de omliggende gemeenten samengewerkt aan het landelijke programma ‘Slimme en Duurzame Mobiliteit’.

De proef met een nieuwe techniek voor de detectie van voetgangers op de Nieuwe Molenaarslaan in Hoofddorp hebben wij geëvalueerd. Hieruit blijkt dat de proef weliswaar is geslaagd, maar dat de verhouding prijs-kwaliteit te hoog is. Wij zoeken naar mogelijkheden om de kosten te verlagen, voor wij deze innovatie verder toepassen in Haarlemmermeer.

Wij hebben het Beheerplan Verkeersregelinstallaties 2020-2023 geactualiseerd. Om ons areaal VRI's verkeersveilig te houden hebben wij de VRI's onderhouden en deze waar nodig aan het einde van de levensduur vervangen. Tevens hebben wij gemonitord of onze VRI's nog voldoende zijn afgestemd op de actuele verkeersstromen. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de VRI's.