Beleidsdoel A: Goed onderhouden openbaar groen en bomen, die bijdragen aan een positieve beleving van de openbare ruimte.
Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?
Openbaar groen en bomen leveren een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving en de beleving hiervan door gebruikers. Ons doel is te voldoen aan de wettelijke zorgplicht voor bomen door het bestaande areaal veilig en vitaal te houden. Daarnaast willen we de leefomgeving verder vergroenen en de biodiversiteit van het groen in de openbare ruimte versterken door een gevarieerd areaal. Groen is van belang voor een klimaatbestendige inrichting omdat beplanting en bomen overtollig regenwater beter vasthouden en bomen schaduw geven bij hitte. Bomen zorgen bovendien voor een verbetering van de luchtkwaliteit. Omdat het klimaat opwarmt, stijgt de temperatuur vooral in dichtbebouwde gebieden. Ons Klimaatadaptatiebeleid Haarlemmermeer (2022.0000040) gaat uit van 40% schaduw langs langzaam verkeerroutes en verblijfsplekken waar mensen zich ophouden in de openbare ruimte door het planten van bomen. In totaal willen we 8.000 extra bomen planten tijdens deze collegeperiode, waarvan de nadruk zal liggen op locaties in grootschalig groen en in de recreatiegebieden. Maar ook in de leefomgeving planten we extra bomen.
Met de gemeentelijke begraafplaatsen bieden we onze inwoners plekken voor het herdenken van dierbaren, maar ook ontmoetingsplaatsen, waar de natuur- en cultuurhistorische waarden van de begraafplaatsen kunnen worden beleefd. Ook willen wij dat de begraafplaatsen goed onderhouden en goed toegankelijk zijn.
Tabel 54
Omschrijving | Eenheid | Bron | Metingen | Streefwaarden | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2019 | 2022 | 2023 | 2024 | 20241 | 2025 | 2026 | |||
Kwaliteit (gemeentelijke) bomen | Voldoende | Veiligheidsinspectie bomen | 85,2% | 79,0% | 82,2% | 83% | 80.0% | 80,0% | 80,0% |
Kwaliteit (gemeentelijke) bomen | Matig | Veiligheidsinspectie bomen | 12,5% | 19,0% | 12,5% | 10,1% | 19,0% | 19,0% | 17,0% |
Kwaliteit (gemeentelijke) bomen | Slecht of zeer slecht | Veiligheidsinspectie bomen | 2,3% | 1,7% | 2,3% | 2% | 1,5% | 1,5% | 2,0% |
Kwaliteit (gemeentelijke) beplanting | Uitstekend tot goed | Kwaliteitsmeting NEN 2767 | 84,0% | 29,0%2 | - | - | - | - | 87,0% |
Kwaliteit (gemeentelijke) beplanting | Redelijk tot matig | Kwaliteitsmeting NEN 2767 | 11,0% | 64,0% | - | - | - | - | 11,0% |
Kwaliteit (gemeentelijke) beplanting | Slecht tot zeer slecht | Kwaliteitsmeting NEN 2767 | 5,0% | 8,0% | - | - | - | - | 2,0% |
- Het percentage telt niet op tot 100 omdat bomen jonger dan 5 jaar niet geinspecteerd hoeven te worden.
- Beplanting wordt eens per vier jaar geïnspecteerd volgens de NEN 2767-systematiek. Wij hebben in 2019 voor het eerst volgens deze nieuwe systematiek geïnspecteerd. In 2026 volgt een nieuwe inspectie.
Activiteiten
01. Het duurzaam onderhouden van openbaar groen en bomen |
02. Het vergroenen van de leefomgeving en het versterken van de biodiversiteit |
03. Het vergroten van de betrokkenheid van de gebruikers van openbaar groen en bomen |
04. Het duurzaam beheren van de gemeentelijke begraafplaatsen |
Toelichting
01. Het duurzaam onderhouden van openbaar groen en bomen
We hebben het openbaar groen en de bomen onderhouden en de bomen beschermd en gezorgd voor goede groeiomstandigheden. Een kwart van de bomen is geïnspecteerd om te voldoen aan onze wettelijke verplichting. Vanwege onze wettelijke zorgplicht hebben we bomen vervangen die vanuit inspecties als onveilig zijn aangemerkt. De kwaliteit van de bomen is verbeterd. Meer bomen in onze gemeente hadden bij de meest recente inspectie de kwaliteit 'voldoende' en het aantal bomen met een matige en slechte kwaliteit is afgenomen. Omdat we vaker te maken hebben met lange droge periodes controleren we nieuw geplante bomen regelmatig en indien nodig geven we deze bomen water om uitval van bomen te voorkomen. Veel plantvakken met een slechte of zeer slechte kwaliteit zijn gerenoveerd. In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen staat meer informatie over het onderhoud en de vervanging van openbaar groen en bomen.
02. Het vergroenen van de leefomgeving en het versterken van de biodiversiteit
Voor het vergroenen van de fysieke leefomgeving is voor de periode 2022-2026 jaarlijks € 390.000 extra opgenomen in de begroting. Deze middelen zijn ingezet om, in samenspraak met bewoners en bedrijven, waar mogelijk verhardingen te vervangen door groen. Vanaf 2023 is van dit budget in totaal circa 8.100 m2 vergroend. Dit betreft zowel grotere projecten, bijvoorbeeld wijkpark Overbos en het Stadspark in Hoofddorp, als kleinere projecten. Hieronder valt ook het groener maken van parkeerplaatsen met stenen waarin kruiden/grassen kunnen groeien. Daarnaast zijn daken van abri’s vergroend (circa 120 m2) en hebben we in samenwerking met NMCX, Centrum voor Duurzaamheid, op particulier terrein tegelwippen, waarbij tegels vervangen worden door groen, gefaciliteerd.
Ook bij herinrichtingsprojecten is gekeken of verhardingen konden worden omgevormd naar openbaar groen. Tevens is nieuw groen in nieuwbouwwijken aangelegd. Vanaf 2023 is tot nu toe per saldo circa 35.000 m2 nieuw groenareaal toegevoegd. Hiermee hebben we twee awards gewonnen voor de gemeentes waarin het meeste groen is toegevoegd: Hoofddorp werd eerste in de categorie steden en Badhoevedorp werd tweede in de categorie dorpen.
Bij herinrichtingsprojecten en nieuwbouw hebben we soorten aangeplant die beter bestand zijn tegen droogte en hitte. Een uitdaging bij het verwijderen van verhardingen is wel dat onze polder op sommige plekken een hoge grondwaterstand heeft en het water bij het verwijderen van tegels naar boven kan komen.
Het planten van meer en gevarieerd groen en het toepassen van natuurvriendelijk maaien is goed voor de biodiversiteit. Natuurvriendelijk maaien houdt in dat we grassen, die we voorheen regelmatig maaiden, minder vaak of op verschillende tijdstippen hebben gemaaid. We hebben onderzocht op welke locaties binnen bestaand budget onderhoud met een klepelmaaier kon worden verminderd. Dit blijkt zonder extra budget slechts beperkt mogelijk te zijn. Daarnaast ondervinden inwoners door deze werkwijze twee keer overlast omdat maaien en afvoeren na elkaar plaatsvinden.
We zijn in gesprek met parkmanagementorganisaties, bijvoorbeeld bedrijventerrein De President, over vergroening van het bedrijventerrein en het verbeteren van de biodiversiteit. Daarnaast overleggen we met de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) Nederland en Greenbase over meer mogelijkheden om de begroeiing op de randen van de akkers niet te maaien en bloemrijke randen in te zaaien. Ook hebben we gesproken met Rijkswaterstaat, de provincie Noord-Holland en het hoogheemraadschap van Rijnland over het verbeteren van de biodiversiteit van de bermen. Het hoogheemraadschap maait ook als gevolg hiervan zijn bermen één keer in plaats van twee keer per jaar en maait meer gevarieerd.
03. Het vergroten van de betrokkenheid van de gebruikers van openbaar groen en bomen
We hebben, samen met NMCX, de betrokkenheid van inwoners vergroot door delen van de groene buitenruimte in zelfbeheer uit te geven en vormen van zelfbeheer door inwoners, zoals buurt- en geveltuinen en boomspiegels, te stimuleren. Ook hebben we inwoners betrokken bij het renoveren van het openbaar groen, zodat hun wensen zoveel mogelijk in de plannen kunnen worden opgenomen. De geplande boomfeestdag samen met NMCX kon in november niet doorgaan door het slechte weer. Via parkmanagementorganisaties hebben we op negen bedrijventerreinen ook ondernemers betrokken bij het onderhoud van de openbare buitenruimte. Ook zijn ondernemers betrokken bij het beheer en onderhoud van rotondes. Inmiddels zijn 26 van de 43 rotondes in onze gemeente geadopteerd door belangstellende ondernemingen, die deze inrichten naar eigen idee. De ondernemingen hebben de rotondes onderhouden en in ruil hiervoor mogen zij een (beperkte) reclame-uiting van hun bedrijf plaatsen.
04. Het duurzaam beheren van de gemeentelijke begraafplaatsen
We hebben de begraafplaatsen op niveau A (hoog) van het Beheerkwaliteitplan beheerd, om recht te doen aan deze bijzondere gedenkparken. Samen met rechthebbenden en vrijwilligers organiseerden we publieksactiviteiten op de begraafplaatsen en verstrekten we informatie over de (cultuur)historie van de begraafplaatsen. Er zijn ook andere vormen van begraven, zoals ecologisch begraven. Onderdelen van de openbare ruimte op de begraafplaatsen zijn vervangen vanuit de Vernieuwing Openbare Ruimte (VOR). In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen staat meer informatie over het onderhoud en de vervanging van begraafplaatsen. In de paragraaf Lokale heffingen is een berekening van de kostendekkendheid van de gemeentelijke begraafplaatsen opgenomen.