Beleidsdoel D: Gemeentelijke wegen, straten en pleinen zijn goed begaanbaar, schoon en veilig.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Voor gemeentelijke wegen, straten en pleinen streven wij ernaar dat deze goed begaanbaar, schoon, heel en veilig zijn. Hieronder vallen ook civieltechnische kunstwerken, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties (VRI’s). Daarnaast verduurzamen wij deze onderdelen verder door het gebruik van duurzame materialen en het toepassen van energiebesparende, innovatieve technieken en werkwijzen die leiden tot een CO2- reductie.

Goed begaanbare wegen betekent ook het toepassen van gladheidbestrijding in de winter. Hierbij zoeken wij naar een evenwicht tussen kwaliteit, veiligheid en kosten, waarbij het zoutgebruik en de belasting van het milieu door zout zoveel mogelijk worden beperkt.

Tabel 57

Omschrijving

Eenheid

Indicator

Bron

Metingen1

Prognose

2018

2020

2022

2022

Kwaliteit van alle verharding, CROW normering

%voldoende/matig2

Lokaal

GisiB

77%

75%

84%

> 79%

Kwaliteit van gesloten verharding (asfaltwegen), CROW normering

%voldoende/matig

Lokaal

GisiB

91%

90%

90%

> 90%

Kwaliteit van open verharding (kllinkerverharding, trottoirs, CROW normering

%voldoende/matig

Lokaal

GisiB

66%

63%

80%

> 69%

  1. Metingen vinden tweejaarlijks plaats
  2. De CROW-categorie ‘voldoende en matig’ betekent dat deze wegvakken voldoen aan de normen, maar dat er wegvakken tussen zitten, waarvan de verwachting is dat deze binnen drie tot vijf jaar onderhoud nodig hebben.

Activiteiten

01. Het duurzame beheren van wegen, straten en pleinen

02. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

03. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

04. Het duurzaam beheren van openbare verlichting

05. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Toelichting

01. Het duurzaam beheren van wegen, straten en pleinen

Uit de meest recente inspectiegegevens van 2022 blijkt een daling van het totale percentage verhardingen dat van onvoldoende kwaliteit is, van 23% in 2020 naar 16% in 2022. Deze verbetering van de kwaliteit heeft vooral te maken met de extra inzet vanuit de voorziening achterstallig onderhoud. De voorziening hebben wij ingezet op basis van de criteria veiligheid en het voorkomen van kapitaalvernietiging. Ook bij onze onderhoudsplanning hebben wij deze criteria toegepast. Deze extra inzet heeft geleid tot een flinke verbetering van de kwaliteit van met name open verhardingen. In de onderhoudscontracten en bij aanbestedingen van reconstructies zijn de vermindering van CO2 -uitstoot en levensduur verlengende en onderhoudskosten besparende maatregelen onze uitgangspunten. Bij het onderhoud van verhardingen passen we duurzame materialen toe. Tevens dringen we het gebruik van primaire grondstoffen terug. Waar mogelijk hergebruiken wij bestratingsmaterialen. En daarnaast hebben wij een Circulaire Materialen Hub ingericht. De vernieuwing van verhardingen heeft plaatsgevonden vanuit de Vernieuwing Openbare Ruimte (VOR). In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en het vernieuwen van wegen.

02. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

De beeldkwaliteit voor straatreiniging en zwerfafval voldeed het gehele jaar grotendeels aan de afgesproken norm. In de centrumgebieden zorgden vooral sigarettenpeuken soms voor een lager kwaliteitsniveau. De winter 2021/2022 was zacht en in de maanden januari tot en met maart heeft beperkt winterse gladheidbestrijding plaatsgevonden (zeven preventieve strooiacties). In het vierde kwartaal van 2022 zijn veertien preventieve en één curatieve strooiactie uitgevoerd. Het traject om te komen tot uniforme tarieven voor straatreiniging en gladheidbestrijding voor alle gemeenten die opdrachtgever zijn van Meerlanden is nagenoeg afgerond. Uniformering van tarieven zorgt onder andere voor meer transparantie, samenwerkingsmogelijkheden en kostenbesparing. Wij verwachten in het eerste kwartaal van 2023 hierover een besluit te nemen.

03. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

De beweegbare bruggen worden jaarlijks gemonitord en eens in de vijf jaar volledig geïnspecteerd. Aan de hand van de resultaten van de monitoring hebben wij maatregelen getroffen, zoals betonherstel of het verwijderen van roest en het opnieuw conserveren. Op basis van de inspectie van ons gehele areaal hebben wij de afgelopen vijf jaar diverse objecten vernieuwd en onderhouden. De actuele onderhoudstoestand van deze objecten is na afloop van de werkzaamheden geschouwd. De resultaten van deze schouwen worden gebruikt om de meerjarenplanning in het beheerplan te actualiseren. Wij zijn begonnen met de voorbereiding van de inspectie van de overige delen van ons areaal, die wij in 2023 uitvoeren. Vanaf 2024 zullen wij jaarlijks 25% van het areaal inspecteren om onze meerjarenplanning ook de komende jaren actueel te houden. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van kunstwerken.

04. Het duurzaam beheren van openbare verlichting

Ook dit jaar hebben wij weer 4.000 conventionele armaturen vervangen door dimbare LED-verlichting. Van de 46.406 lichtpunten van de openbare verlichting (OV) zijn op dit moment 35.000 voorzien van nieuwe lichtbronnen met dimbare ledverlichting. De restende lichtpunten worden de komende jaren vervangen door ledverlichting. Naar verwachting is dit in 2027 gereed. Om extra energie te besparen passen wij statisch dimmen toe. Op de Spaarndammerdijk hebben wij solarverlichting geplaatst. In de donkere maanden monitoren wij deze proef op betrouwbaarheid en branduren. In 2023 zullen wij communiceren over het resultaat. De proef met slimme OV-meetverdeelkasten, waarin defecten en graafschades aan de ondergrondse OV-kabel automatisch worden gemeld aan ons beheersysteem, is bijna afgerond en de tien betrokken kasten kunnen op afstand worden bediend. Het systeem is nog te kort operationeel om resultaten te kunnen melden. Tevens wordt de verlichting bij een slimme OV-meetverdeelkast in- en uitgeschakeld via een lichtcel, wat leidt tot energiebesparing. Tijdens de proef zijn deze slimme meetverdeelkasten gekoppeld aan de lichtcellen van de gemeente Alkmaar. In de toekomst willen we eigen lichtcellen realiseren. Als de proef is geslaagd, dan komen wij in 2023 met een voorstel om de slimme kasten verder uit te rollen in de hele gemeente. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de openbare verlichting.

05. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Om de doorstroming van het verkeer te verbeteren en de uitstoot van CO2 te beperken hebben wij de toepassing van innovatieve technieken, zoals wachttijdvoorspellers en thermische camera's voor het langzaam verkeer en aftellers voor het autoverkeer verder uitgebreid. Dit jaar hebben we de installaties Noorderdreef/Hoofdwegen in Nieuw-Vennep en Zeemanlaan/Sloterweg/Burgemeester Amersfoordtlaan in Badhoevedorp vervangen en uitgevoerd als intelligent verkeerslicht (iVRI). Hiermee werken wij mee aan het landelijke programma ‘Slimme en Duurzame Mobiliteit’ om de verkeerslichten naar een hoger niveau te brengen en de doorstroming van het verkeer, de verkeersveiligheid en de leefbaarheid te verbeteren.Ten opzichte van de reguliere VRI's hebben de iVRI's de volgende extra functies:

  • prioriteren (prioriteit verlenen aan specifieke doelgroepen bij verkeerslichten zoals hulpdiensten, lijnbussen, maar ook fietsers of vrachtverkeer);

  • informeren (het verstrekken van actuele informatie vanuit de iVRI zoals groene golf adviessnelheden, tijd-tot-rood/groen, adviessnelheid);

  • optimaliseren (het optimaliseren van de afwikkeling op een of meerdere kruispunten door het beschikbaar stellen van data uit voertuigen aan de verkeersregelinstallaties).

In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de VRI's.