Beleidsdoel B: Het sturen van afvalstromen naar maximaal hergebruik.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Ons doel is een 'circulaire economie' in 2050, waarbij producten en materialen zo lang mogelijk worden gebruikt door afvalpreventie en de vermindering van restafval. Hiervoor dragen wij bij aan de landelijke doelstelling van het programma VANG (Van Afval naar Grondstof) om in 2025 de hoeveelheid huishoudelijk restafval terug te brengen tot maximaal 30 kg per inwoner per jaar. Momenteel verkeren wij in een transitie van afval- naar grondstoffeninzameling. In plaats van grondstoffen te vernietigen door deze als restafval te verbranden, zamelen wij grondstoffen in en zorgen wij ervoor dat deze opnieuw worden gebruikt. Dit betekent een verbetering van het milieu.

Tabel 55

Omschrijving

Eenheid

Indicator

Bron

Metingen

Prognose

2019

2020

2021

2022

2022

Omvang huishoudelijk restafval

Kg/inwoner

BBV

Waarstaatjegemeente.nl

188

2001

185

143

120

Aantal meldingen illegale stort

stuks

Lokaal

Filemaker/MOB

1.970

2.3992

2.321

2.287

1.350

  1. De toename van de omvang van het huishoudelijk restafval wordt veroorzaakt door de coronacrisis.
  2. Door de toename van de hoeveelheid huishoudelijk afval als gevolg van de coronacrisis neemt ook het aantal meldingen illegale stort toe.

Activiteiten

01. Het communiceren met inwoners over hergebruik van grondstoffen en afvalpreventie

02. Het inzamelen van huishoudelijk afval, grof huishoudelijk afval en gesorteerde grondstoffen

03. Het bestrijden van zwerfafval

Toelichting

01. Het communiceren met inwoners over hergebruik van grondstoffen en afvalpreventie

De wijziging van het nieuwe inzamelsysteem (VANG) is op verschillende manieren ondersteund door communicatie. Zo hebben wij inwoners geïnformeerd over het nieuwe systeem, over het belang van afvalscheiding en over wat er gebeurt met gescheiden afval. Bovendien hebben we bijvoorbeeld aan inwoners toegelicht welk afval waar hoort of hoe je afval in huis makkelijker kunt scheiden. De middelen die we hiervoor hebben ingezet zijn:

  • huis-aan-huis brieven met papieren afvalscheidingswijzer

  • stickers op containers waarop staat welk afval in de container mag

  • animatiefilmpje

  • grondstofcoaches

  • nieuwsberichten via InforMeer

  • sociale media posts

  • de website Een nieuwe manier van afval scheiden

  • klantcontactcentra van de gemeente, Meerlanden en het bedrijf dat de nieuwe containers voor VANG plaatst.

Daarnaast hebben we, binnen de ‘Ja-campagne’, verschillende acties opgezet. Deze acties geven instructie, maar spreken ook de motieven en weerstanden van inwoners aan om afval te scheiden. Voorbeelden zijn:

  • acties gericht op het scheiden van GFT&E; Denk hierbij aan: grondstofcoaches die op de markt in gesprek gingen met mensen, advertenties in de krant, een artikel in InforMeer en advertenties via sociale media; Met de acties op sociale media hebben wij 60.000 inwoners bereikt;

  • acties gericht op het doorbreken van gewoontes en het inzichtelijk maken hoe weinig restafval overblijft na scheiden. Hiervoor hebben wij via de grondstofcoaches een spel ingezet, waarbij inwoners magneetstickers van afval scheidden in vier stromen (GFT&E, Glas, Papier en PBD). Zij konden daarbij duurzame prijzen winnen. De actie werd ondersteund met advertenties in de krant, een artikel in InforMeer, advertenties via sociale media en posts in besloten Facebookgroepen. Met de acties op Facebook/Instagram hebben wij 80.000 inwoners bereikt. Per YouTube filmpje keken gemiddeld 12.500 inwoners.

Ook over het onderwerp ‘afval’ in bredere zin hebben wij het hele jaar gecommuniceerd in nauwe samenwerking met NMCX en Meerlanden, bijvoorbeeld campagnes om:

  • voedselverspilling tegen te gaan;

  • hergebruik en het kopen van gebruikte artikelen te stimuleren;

  • opschoonacties te promoten;

  • informatie te verstrekken over educatie in het onderwijs over afval.

02. Het inzamelen van huishoudelijk afval, grof huishoudelijk afval en gesorteerde grondstoffen

Met de nieuwe inzamelwijze 'Van afval- naar grondstofinzameling'(VANG) 2020 willen wij milieuwinst bereiken door hergebruik van grondstoffen en een vermindering van de hoeveelheid restafval. Op één wijk na hebben wij de uitrol van VANG in alle laagbouwwoningen afgerond. Daarnaast zijn in zes van de elf uitrolwijken ondergrondse containers geplaatst om VANG ook in deze wijken in te voeren. Wij ronden de uitrol in 2023 af. De vergunningverlening vanuit het hoogheemraadschap van Rijnland voor het plaatsen van ondergrondse containers en het beoordelen van zienswijzen ingediend door inwoners duurden langer dan gepland. De raad is over de tussentijdse resultaten van VANG op 1 juli 2022 geïnformeerd (X.2022.04343). De hoeveelheid ingezameld huishoudelijk restafval is afgenomen van 185 kilogram in 2021 naar 143 kilogram per inwoner per jaar en de hoeveelheid ingezameld plastic verpakkingen, blik en drinkpakken (PBD) is toegenomen van 16 kilogram naar 25 kilogram per inwoner per jaar.
In de zomervakantie hebben we de GFT+E inzameling vanwege capacitetsgebrek bij Meerlanden tijdelijk moeten afschalen naar een tweewekelijkse inzameling. Daarna is de wekelijkse GFT+E inzameling hervat. Wij hebben een nieuw afvalverwerkingscontract afgesloten met AEB Exploitatie BV te Amsterdam voor € 55 per ton (exclusief afvalstoffenbelasting en btw) vanaf 1 januari 2023. In 2022 was het tarief € 69,83 per ton. Dit levert een besparing op van € 15 per 1.000 kg verbrandbaar fijn huishoudelijk restafval.

03. Het bestrijden van zwerfafval

De vergoeding vanuit het Afvalfonds voor de extra bestrijding van zwerfafval hebben wij ingezet op basis van de speerpunten bewustwording, preventie, gedragsverandering, schoonmaken en voorlichting en educatie, zoals geformuleerd in de nota ‘Extra inzet zwerfafval 2017- 2023'. Met deze middelen zijn de volgende activiteiten uitgevoerd:

  • (zwerf)afvalpreventie en -educatie projecten op scholen;

  • initiatieven van winkeliers en inwoners;

  • terugkerende landelijke schoonmaakevenementen;

  • onderzoeken;

  • campagnes;

  • de zondag schoonmaak van winkelgebied Hoofddorp centrum.

Per 1 januari 2023 stopt deze vergoeding. Op dit moment werkt de Rijksoverheid aan de uitwerking van de ministeriële regeling kunststofproducten voor eenmalig gebruik, met hierin een vergoeding voor zwerfafval. Pas in 2024 komt hierover duidelijkheid. Omdat wij zwerfavalpreventie en - bestrijding belangrijk vinden en om onze activiteiten op dit gebied voort te kunnen zetten, financieren wij deze voor uit eigen middelen.