Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Naast wonen, werken, sport en recreëren is een goed cultureel aanbod een essentiële pijler voor het maatschappelijke belevingsniveau van Haarlemmermeer. Wij voeren een cultureel programma uit dat aansluit bij onze inwoners, ondernemers en bezoekers. Een actief cultuurbeleid met een uitvoeringsprogramma dat ervoor zorgt dat zij nu en in de toekomst met plezier in onze gemeente wonen, werken en verblijven.

De culturele instellingen vormen een belangrijk onderdeel van de algemene voorzieningen in de sociale basisinfrastructuur. In deze basisinfrastructuur leggen we verbindingen tussen cultuur, zorg, welzijn en sport waardoor samenhangende arrangementen ontstaan die preventiegericht zijn. We werken hierbij samen met een breed en gevarieerd palet aan culturele instellingen. 2022 is voor de cultuursector wederom een bijzonder jaar geweest. In januari was de sector gesloten; eind januari ging de sector gedeeltelijk open met beperkende maatregelen in verband met de coronacrisis. Ook in het afgelopen jaar bleven we zoeken naar de mogelijkheden voor financiële bijdragen voor instellingen die het zwaar hadden. Door het provinciaal noodfonds sociale infrastructuur en de inzet van de extra middelen die wij ter compensatie van de coronacrisis van het Rijk ontvingen, waren we in staat de instellingen te ondersteunen. De culturele sector heeft zich ook in 2022 flexibel, innovatief en creatief opgesteld. Er werd steeds gezocht naar de mogelijkheden en de activiteiten werden georganiseerd binnen de geldende maatregelen. Bezoekersaantallen bleven echter achter. Dit was overigens een landelijke trend.

Activiteiten

Toelichting

01. Implementeren actualisatie cultuurbeleid 2021-2024, als onderdeel van de cultuurnota ‘Ruimte voor Cultuur, kansen voor ondernemerschap’

Samen met het Het Cultuurgebouw (per 1 januari 2023 C.) hebben we een uitvoeringsprogramma opgesteld met een focus binnen de zeven accenten uit de actualisatie. Na de juridische fusie in 2018 stond in 2022 de daadwerkelijke samenvoeging van de instellingen binnen Het Cultuurgebouw (Bibliotheek Haarlemmermeer, Pier K, De Meerse, Duycker en Podium voor Architectuur) centraal. Met ingang van 1 januari 2023 gaat Het Cultuurgebouw Haarlemmermeer verder als één organisatie, C.. Voor de vestiging van de bibliotheek in Nieuw-Vennep heeft besluitvorming plaatsgevonden over toekomstbestendige huisvesting. We hebben deelgenomen aan het programma Kunst, Cultuur en Erfgoed van de Metropoolregio Amsterdam. De regionale samenwerking is van waarde onder andere vanwege het corona-gerelateerde provinciaal noodfonds sociale infrastructuur. Vanuit dit fonds zijn door de provincie Noord-Holland opnieuw bijdragen toegekend aan Haarlemmermeerse instellingen (Haarlemmermeermuseum De Cruquius, theater De Meerse en poppodium Duycker).

02. Stimuleren cultureel ondernemerschap

Uit de inventarisatie in 2021 bij een aantal culturele instellingen over cultureel ondernemerschap bleek dat organisaties al volop en op verschillende wijze vormgeven aan cultureel ondernemerschap. Ook speelde dat de mogelijkheden om de verdiencapaciteit uit te breiden verminderd waren door de coronacrisis. Op het moment van schrijven van deze tekst zijn de jaarcijfers 2022 van Het Cultuurgebouw nog niet bekend, maar in 2021 (ook een coronajaar) boekte deze organisatie al ruim € 2,5 miljoen aan eigen inkomsten.

03. Uitvoering Programma Beeldende Kunst en Vormgeving

In de zomer van 2022 is het ‘Dreamcourt’ (kunstwerk op een sportveld) gerealiseerd bij de Toolenburgerplas. In Park Zwanenburg is de sculptuur ‘Ginkgo’ van Piet Warffemius geplaatst. Daarnaast zijn er voorbereidingen getroffen voor de plaatsing van een sculptuur van Bastiaan de Groot in Haarlemmerliede en een grotere sculptuur op een nog te bepalen locatie in Hoofddorp. In Zwanenburg is de sculptuur Twee Zwanen van Theresia van der Pant verplaatst naar een representatievere plek bij het nieuwe dorpshuis. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de plaatsing van een lichtsculptuur bij Fort Hoofddorp en een project bij station Hoofddorp gerelateerd aan de Stelling van Amsterdam/Geniedijk. De Klankbordgroep Beeldende Kunst in de Openbare Ruimte heeft geadviseerd over locaties, selectie van kunstenaars en sculpturen en participatie.

04. Implementatie uitvoeringsprogramma conform de visie 'Erfgoed omarmen en beleven 2020-2030'

In ons erfgoedbeleid stellen wij ons ten doel de cultuurhistorische waarden van Haarlemmermeer te behouden en zichtbaar te maken, draagvlak te creëren en de identiteit te versterken. De Ringvaart Ringdijk is een landschappelijke drager van die identiteit. Er zijn negen verhaallijnen opgesteld. Samen vertellen ze het hele verhaal van het ontstaan en de ontwikkelingen van de Ringdijk en Ringvaart. Er zijn zeven nieuwe gemeentelijke monumenten aan de Ringvaart en Ringdijk aangewezen, die elk symbool staan voor een deel van het verhaal van dit gebied.

Tijdens de Open Monumentendag is de prijs voor Monument van het jaar uitgereikt in de Oranje-Nassauschool in Badhoevedorp, de winnaar van vorig jaar. Dit jaar was de winnaar Hooihuisboerderij Blauhek in Spaarnwoude. Voor het Haarlemmermeermuseum De Cruquius stond het afgelopen jaar in het teken van de verdere verfijning van de plannen voor de nieuwbouw. In het najaar is de omgevingsvergunning voor de nieuwbouw van het Cruquius Paviljoen verleend.

Het Fort bij Hoofddorp heeft een aantal culturele activiteiten georganiseerd, zoals fototentoonstellingen en theateractiviteiten. In het Kunstfort Vijfhuizen zijn meerdere tentoonstellingen te zien geweest.

Voor het Fort bij Aalsmeer is verder gewerkt aan plannen voor restauratie en herhuisvesting van museum Crash. Het Nederlands Transport Museum werkte aan een verhuisplan, omdat zij het huidige terrein in Nieuw-Vennep moet verlaten. Helaas is er in Haarlemmermeer nog geen geschikte nieuwe locatie gevonden.

Met de implementatie van het in 2021 vastgestelde archeologiebeleid is een begin gemaakt door opname in het nieuwe bestemmingsplan PARK21. Hierbij is ervoor gekozen om de regeldruk wat betreft archeologie voor agrarisch gebruik van de bodem gelijk te laten zijn als voorheen.

Het in 2002 voor de Floriade gebouwde paviljoen in het Haarlemmermeerse Bos is aangewezen als gemeentelijk monument, waarmee dit paviljoen het jongste monument van Nederland werd. De erfgoedcommissie heeft daarnaast de Burgemeester van Amersfoordtschool te Badhoevedorp en de directeurswoning Kruisweg 1159-1161 als monument voorgedragen. De formele aanwijsprocedure voor deze laatste twee start in 2023.
De overdracht van de organisatie/bemensing van de erfgoedcommissie aan Mooi Noord-Holland is voorbereid. Deze overdracht is per 1 januari 2023 operationeel. Eén lid van de oude commissie zal terugkeren in de nieuwe commissie.
Op het gebied van Erfgoededucatie wordt nauw samengewerkt door diverse organisaties.