Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Wij intensiveren onze participatie met inwoners, ondernemers en vertegenwoordigers van (maatschappelijke) organisaties. Wij willen met meer betrokkenheid en kennis uit de samenleving beleid ontwikkelen en uitvoeren. De lessen uit het onderzoek ‘Haarlemmermeer weet raad’ gaan wij inzetten bij grote opgaven zoals de Omgevingswet, de energietransitie en de woningbouwopgave. Wij raadplegen inwoners, ondernemers en vertegenwoordigers van (maatschappelijke) organisaties via bewonersavonden, het digi- en jongerenpanel, werksessies, digitale en analoge enquêtes, digitale participatietools en inspraakronden over beleid, projecten en uitvoering. Via pilots proberen wij nieuwe vormen van participatie uit. Ook externe partijen betrekken wij bij onze aanpak. Verder sluiten wij waar mogelijk aan bij landelijke en regionale succesverhalen. Gebiedsgericht werken staat voor een samenhangende aanpak tussen maatschappelijke en economische opgaven en opgaven in de openbare ruimte. Hierbij maken bestuur en samenleving in onderlinge dialoog plannen en gaan zij na wat er leeft en nodig is in de dorpen en wijken. Participatie speelt hierin een belangrijke rol, evenals het samenwerken van de gemeentelijke organisatie en ketenpartners. De gebiedsgerichte werkwijze blijft zich ontwikkelen, zoals de ontwikkeling van het digitale gebiedsprogramma, het versterken van de samenwerking tussen interne en externe netwerken en het verbeteren van participatieprocessen.

Activiteiten

Toelichting

01. Het doen van generiek onderzoek

Gemeente Haarlemmermeer is dynamisch en divers. Kennis van de verschillende gebieden en de ontwikkeling van onze bevolking zijn cruciaal om beleid op maat te kunnen ontwikkelen. Om het onderzoek zo effectief en efficiënt mogelijk in te zetten, werken wij met een onderzoeksprogramma. Wij bouwen gestaag aan een lokale kennisinfrastructuur en een accuraat gegevensbeheer, zodat ons beleid is toegerust op veranderingen in leefsituatie, wensen en behoeften van onze inwoners, (maatschappelijke) organisaties en ondernemers. De publicatiereeksen Kijk op de Wijk en Staat van Haarlemmermeer zijn voorbeelden van deze programmatische aanpak. De te onderzoeken onderwerpen worden vastgesteld op basis van de accenten en prioriteiten van het collegeprogramma.

Voor 2020 geldt dat de coronacrisis aanleiding gaf tot onderzoek naar de lange termijn effecten hiervan op onze lokale samenleving. Om de effecten trendmatig te volgen is de lokale coronamonitor ontwikkeld. Er loopt nog onderzoek naar de ervaringen van onze inwoners, (maatschappelijke) organisaties en ondernemers met de pandemie. De coronamonitor en dit nog lopende onderzoek vormen input voor post-coronascenario’s.

De coronacrisis deed de onderzoeksprioriteiten verschuiven, daardoor gaan onderzoeken, zoals De Staat van Haarlemmermeer en de Kijk op de Wijk opschuiven in de tijd.

02. Het stimuleren van participatie bij beleidsvorming en uitvoering

Bij participatie nodigen wij onze inwoners, (maatschappelijke) organisaties en ondernemers gericht uit, waarbij wij oog hebben voor de diversiteit van belangen.

Wij hebben hen ook dit jaar geraadpleegd over projecten, beleid en uitvoeringsplannen. Vanaf maart werd dit bemoeilijkt door de lockdown in verband met de coronamaatregelen. Zo snel mogelijk zijn wij aan de slag gegaan met het faciliteren en houden van digitale raadpleging, zoals bijvoorbeeld:

• digitale participatie bij project Veldbloemstraat in Nieuw-Vennep;
• online bewonersavonden;
• online werksessies (bijvoorbeeld ateliers);
• digitale enquêtes.

Participatieprocessen van dit jaar:

• tweede pilotsessie met de raadswerkgroep over het handelingsperspectief bij het stellen van proceskaders voor inwonersparticipatie, mede in het licht van de naderende Omgevingswet;
• praktische voorbereiding (folders en websiteteksten) van wanneer en hoe participatie aan de orde komt bij vergunningaanvragen onder de Omgevingswet;
• belangen en inzichten van inwoners, (maatschappelijke) organisaties en ondernemers zijn opgehaald ten behoeve van de zoekgebieden voor de Regionale Energietransitie;
• gebruik van focusgroepen om feedback te krijgen op de transitievisie Warmte. Dorps- en wijkraden zijn hiertoe gesproken en in januari 2021 volgden de ketenpartners;
• start uitvoering raadsmotie 'Boter bij de Vis'. Deze motie roept op tot voortzetting van de inzet op coördinatie en borging van participatie in de gemeentelijke organisatie;
• de aanbevelingen, die de gemeenteraad overnam bij vaststelling van het rekenkamercommissie onderzoek 'Wijze raad is halve daad' zijn opgepakt en worden momenteel uitgevoerd.

03. Het onderhouden en faciliteren van adviesorganen ter ondersteuning van de gemeenteraad

De gemeenteraad kent een aantal commissies en werkgroepen, die allen tot doel hebben het functioneren van en de besluitvorming door de raad te ondersteunen, te faciliteren en voor te bereiden. Dit zijn het Presidium, het Seniorenconvent, de Auditcommissie, de Werkgroep Werkwijzen Raad, de Communicatie-werkgroep, de werkgroep Omgevingswet, de MRA-AM-werkgroep en de werkgeverscommissies van griffier en burgemeester. In het najaar van 2020 zijn ook de begeleidingsgroep mobiliteit Bollenstreek en de werkgroep Senioren, ten behoeve van een aantal intern gerichte verordeningen, gestart. De griffie ondersteunt deze en alle overige activiteiten van de gemeenteraad en bewaakt de wettelijke en lokale kaders waarbinnen de raad functioneert.

De gemeenteraad streeft op diverse manieren transparantie van zijn besluitvorming na. De openbaarheid geldt voor de raadspleinvergaderingen. Alle stukken die bij de raadspleinvergaderingen horen zijn toegankelijk via de website en het zich ook daar bevindende archief.

Er hebben in totaal 33 raadspleinen plaatsgevonden, waarvan ruim 60% uitsluitend digitaal plaatsvond. Alle openbare raadspleinvergaderingen van de gemeenteraad worden via webcasting/livestreaming uitgezonden op internet. In 2020 kenden deze uitzendingen een aantal van 12.300 unieke bezoekers, op een jaartotaal van bijna 80.000 bezoekers. Daarvan bezochten gemiddeld 204 bezoekers live het raadsplein.

De communicatie-activiteiten Ervaar de Raad, De Raad Fietst en het Haarlemmermeers Scholieren Debattoernooi moesten helaas komen te vervallen in verband met de coronamaatregelen, tezamen met de tweede voorronde van Op weg naar het Lagerhuis. Ook hier is sprake van uitval van vele fysieke bijeenkomsten.

Gelukkig bleek het in november wel mogelijk om gedurende vijf dagen Raadslid in de Klas te verzorgen, waarmee bijna 300 leerlingen zijn bereikt, en in februari de eerste provinciale voorronde te houden van Op weg naar het Lagerhuis met ruim 200 scholieren uit geheel Noord-Holland.

04. Het bieden van informatie aan inwoners en ondernemers

Om te zorgen dat de gemeente toegankelijk is en in heldere taal communiceert, hebben wij geïnvesteerd in de kwaliteit van brieven. Het interne netwerk van taalcoaches dat collega-ambtenaren ondersteunt bij het schrijven op gewenst niveau (het zogenaamde B1-niveau), is verder uitgebreid en de gemeente is aangesloten bij het rijksbrede programma ‘direct duidelijk’.

Om tijdig en actueel te communiceren, hebben wij via onze newsroom dagelijks eigen artikelen en filmpjes gepubliceerd. Dat dit werkt blijkt uit het aantal likes en volgers. Daarnaast hebben wij de wekelijkse pagina’s in de lokale kranten gepubliceerd. Met de uitgever van de lokale kranten hebben wij onder de inwoners voorkeuren voor digitaal nieuws versus nieuws op papier onderzocht. Een substantieel deel van de respondenten bleken de klassieke krant nog te waarderen. Bij de keuze van informatiekanalen hebben wij ons laten leiden door de voorkeuren en het mediagedrag van onze doelgroepen. Wij hebben dat geregeld in beeld gebracht via media-analyses. Wij hebben gezorgd dat de gemeentekrant InforMeer en de onlinemedia elkaar steeds versterken. Verder hebben wij via webcare, via deelname aan chatgroepen en via andere participatietrajecten gezorgd voor rechtstreeks contact met inwoners via korte communicatielijnen.

05. Het ondersteunen van de jongerengemeenteraad, de kinderraad en de kinderburgemeester

De Jongerengemeenteraad (JGR) kwam in 2020 zowel fysiek als digitaal, in totaal negen maal bij elkaar met zijn veertien leden. De JGR wordt door de griffie ondersteund bij het organiseren van zijn vergaderingen en zijn contacten met de gemeenteraad. De inhoudelijke en overige ondersteuning wordt geleverd door de ambtelijke organisatie en de onafhankelijke begeleider.

De griffie ondersteunt de raadswerkgroep communicatie bij het organiseren van de Dag van de Kinderraad. De uitvoering van de besluiten van de Kinderraad wordt verzorgd door de ambtelijke organisatie. De jaarlijks daarbij nieuw gekozen kinderburgemeester wordt ondersteund door de ambtelijke organisatie. Door de corona-maatregelen was het niet mogelijk om een Dag voor de Kinderraad te organiseren en daarmee een nieuwe Kinderburgemeester te benoemen. Na het afscheid van uitgaand kinderburgemeester Sammy Suliman op 2 juli 2020 is er een vacature tot het mogelijk is om een nieuwe Dag voor de Kinderraad te beleggen.