Beleidsdoel B: Onze jonge inwoners ronden een opleiding af die past bij hun mogelijkheden en ontwikkelen maximaal hun talent.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Op het gebied van onderwijs hebben wij taken met betrekking tot leerplicht/Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC), onderwijsachterstandenbeleid, een goede aansluiting tussen jeugdzorg en onderwijs en leerlingenvervoer. Door het vervullen van deze taken kunnen leerlingen hun schoolcarrière optimaal doorlopen en afsluiten met een diploma dat aansluit bij hun capaciteiten en interesse. Voor jonge kinderen geven wij uitvoering aan peuteropvang en voor- en vroegschoolse educatie. Ook hebben wij de belangrijke wettelijke taak om te voorzien in passende onderwijshuisvesting.

Activiteiten

01. Zorg dragen voor onderwijshuisvesting

02. Bevorderen van veilige scholen

03. Bevorderen van passend onderwijs

04. Uitvoeren van de Lokale Educatieve Agenda (LEA) 2021-2024

05. Uitvoeren onderwijsachterstandenbeleid

06. Aanpakken schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten

07. Bieden van onderwijsverbreding

Toelichting

01. Zorgdragen voor onderwijshuisvesting

Dit onderdeel wordt behandeld in de paragraaf Vastgoed.

02. Bevorderen van veilige scholen

In 2024 werd het convenant Veiligheid In en Om de School (VIOS) samen met gemeente, politie, Halt en scholen uit het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs definitief vastgesteld en door alle partijen ondertekend. Deze samenwerking richtte zich op schoolgebonden en maatschappelijke veiligheidsthema’s. Voor specifieke thema’s werd een handelingsplan opgesteld en vonden er tweemaandelijkse overleggen plaats met de betrokken partijen. De stuurgroep VIOS, onder leiding van de burgemeester en portefeuillehouder Jeugd & Onderwijs, stelde speerpunten vast: drugs- en wapenvrije scholen, aanpak van polarisatie, ondermijning en jeugdoverlast.

Daarnaast werd de VIOS-menukaart met gastlessen over veiligheidsthema’s verder onder de aandacht gebracht bij docenten en mentoren. Gesprekken met zorg- en veiligheidscoördinatoren hielpen om dit aanbod effectiever in te zetten. Deze gezamenlijke aanpak zorgde voor een stevige basis om veiligheid in en om de scholen structureel te blijven verbeteren.

De pilot jongerenwerk in school werd uitgebreid van drie naar vijf scholen. Dit traject loopt vanuit de Nationaal Programma Onderwijs (NPO)-gelden tot het einde van schooljaar 2024-2025. De positieve resultaten van de pilot, zoals vroegtijdige signalering, minder schooluitval en betere schoolresultaten, hebben ons ertoe gebracht om alternatieve financieringsmogelijkheden te onderzoeken. Daarbij kijken we naar hoe andere gemeenten jongerenwerk op scholen duurzaam financieren, evenals naar mogelijkheden via het Rijk en samenwerkingen met onderwijspartners. Jongerenwerkers boden maatwerkplannen, begeleiding en activiteiten aan, wat de behoefte aan geïndiceerde zorg terugbracht. Middels een evaluatie zijn de positieve resultaten bevestigd.

03. Bevorderen van passend onderwijs

In nauw overleg met de samenwerkingsverbanden voor primair (PO) en voortgezet (VO) onderwijs en de zorgteams van het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) hebben we gewerkt aan steeds beter passende onderwijsplekken. Om al vroeg in beeld te hebben welke jonge kinderen die vier jaar worden een passende onderwijsplek nodig hebben, is er veel overleg geweest met organisaties en instanties met kennis en een aanbod voor jonge kinderen. In 2024 is een expertgroep jonge kind gestart waaraan organisaties deelnemen die kunnen meedenken over de meest passende ontwikkelomgeving voor deze jonge kinderen. Zo verbeteren we de doorgaande lijn van het voorschoolse aanbod naar school. In het primair onderwijs zijn er onderwijs-zorg arrangementen (OZA's) ontwikkeld en ingezet voor kleine groepen kinderen door jeugdhulp aan het onderwijsaanbod toe te voegen. In het MBO werd geconstateerd dat er geen aanbod is voor nieuwkomers die vanuit de internationale schakelklas van het voortgezet onderwijs (ISK) niet kunnen doorstromen naar het MBO omdat ze een te laag taalniveau hebben. Gezamenlijk overleg in 2024 heeft ertoe geleid dat er in 2025 speciale nieuwe groepen gestart worden op de MBO's voor kinderen met een zeer laag Nederlands taalniveau.

04. Uitvoeren van de Lokale Educatieve Agenda (LEA) 2021-2024

Binnen onze gemeente hebben wij twee keer overleg gehad met de schoolbesturen, samenwerkingsverbanden passend onderwijs en kinderopvangorganisaties middels een bestuurlijk LEA-overleg. Eind 2024 liep het LEA-convenant af. We hebben dit jaar een nieuw LEA-convenant opgesteld. Het convenant wordt in 2025 vastgesteld in het LEA-besturenoverleg. Er is door de schoolbesturen plaatsingsbeleid georganiseerd in de omgeving van Haarlemmerliede en Spaardam. Het Juniorcollege is door de schoolbesturen geëvalueerd. Er is door de betreffende schoolbesturen besloten om het Juniorcollege per 1 augustus 2024 te sluiten, omdat te weinig leerlingen zich aanmeldden die pasten binnen de beoogde doelgroep.
Het nieuwkomersonderwijs heeft zich ook verder ontwikkeld. Per 1 september 2024 is het Onderwijsmeldpunt nieuwkomers Haarlemmermeer gestart. Met dit meldpunt willen we kinderen van nieuwkomers sneller kunnen plaatsen op een passende onderwijsplek. Ook is er ingezet op de nazorg van kinderen die van het PO overstappen naar het VO. De tijdelijke huisvesting voor het nieuwkomersonderwijs is door het PO en het VO nog steeds in gebruik. Kinderen van vluchtelingen en statushouders kunnen hierdoor deelnemen aan de reguliere taalklassen en wachtlijsten worden voorkomen.

05. Uitvoeren onderwijsachterstandenbeleid

Met de aanpak taal- en onderwijsachterstanden, waarbij de nadruk ligt op het leren van de Nederlandse taal, hebben we ervoor gezorgd dat kinderen en jongeren op passend niveau onderwijs konden volgen.

Doelgroeppeuters met een indicatie voor voorschoolse educatie (VE) konden deelnemen aan het VE-aanbod in de kinderopvang. Door het VE-aanbod en door taalcoaching in het onderwijs (TIO) voor kinderen die bij de start in groep 1 of 2 van de basisschool (nog) een taalachterstand hadden, konden kinderen zo veel mogelijk zonder taalachterstand in de Nederlandse taal starten in groep 3. Vanaf april 2024 is de zorgcoördinatie uitgebreid met een tweede zorgcoördinator 0-4 jaar. De zorgcoördinator is ingezet voor preventieve ondersteuning, observatie en advisering en het vaststellen van een vervolgtraject bij complexe casussen in de kinderopvang. Meer kinderopvangorganisaties hebben de hulp van de zorgcoördinatoren 0-4 jaar ingeschakeld. Door het extra aanbod Meertalig Opvoeden van de preventieve logopedie zijn meertalige gezinnen begeleid bij het opstellen van een taalplan voor het taalaanbod thuis voor hun jonge kind. Dit aanbod wordt voortgezet.

06. Aanpakken schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten

De inzet van jongerenwerk op vijf VO-scholen heeft een positieve impact gehad op het mentale welbevinden van leerlingen, de sfeer op school en het voorkomen van schooluitval. Ook heeft Maatvast eerste stappen gezet in het project jongerenleerwerkplaats, wat voor jongeren een tijdelijk alternatief biedt om verdere uitval tegen te gaan en jongeren motiveert en stimuleert om aan talentontwikkeling te doen. Het in 2024 opgestelde Actieprogramma Kansengelijkheid en Inclusie 2025-2028, met het onderwijs en de kinderopvang, biedt een stevig beleidskader en concrete activiteiten om samen te werken aan een inclusieve toekomst voor de jeugd. De jaarcijfers van het schooljaar 2023-2024 van leerplicht en voortijdig schoolverzuim (VSV) tonen aan dat de aanpak van leerplicht en VSV effectief is en het schoolverzuim is afgenomen. Het aantal kinderen wat niet naar school gaat en dus ongeoorloofd thuis zit (thuiszitters) is ook in 2023-2024 beperkt. Ook vergeleken met landelijke cijfers zijn er in onze gemeente weinig thuiszitters. Daarnaast zien we dat steeds meer jongeren werk vinden na hun opleiding door een beter aanbod op de arbeidsmarkt. Er hebben in 2023-2024 79 meer intakegesprekken met jongeren plaatsgevonden vanuit VSV ten opzichte van het schooljaar 2022-2023.

07. Bieden van onderwijsverbreding

We hebben een digitale nieuwsbrief 'Allemaal aan de slag in Haarlemmermeer' opgezet als nieuwsbron voor onderwijs en werkgevers. Hiermee delen we goede voorbeelden en informatie om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te versterken. Ook organiseerden we een symposium, dat meer dan 100 bezoekers trok. Het evenement bood een waardevol platform voor kennisdeling en verbinding, met specifieke aandacht voor generatie Z en hun positie op de arbeidsmarkt. In 2024 vonden de Techniekdag en de kick-off van de sectortafel Techniek plaats. Beide initiatieven hebben het belang van techniek in de regio verder op de kaart gezet en betrokkenheid vergroot. Dankzij goede samenwerking tussen het onderwijs (NOVA Campus), de gemeente (met de sectortafel Techniek) en de initiatiefnemers van TechCampus, is het partnerschap onder de naam TechCampus ontstaan. In december 2024 is dit officieel bekrachtigd met een samenwerkingsovereenkomst. Dit partnerschap vormt een stevige basis voor toekomstige initiatieven en gezamenlijke impact op onderwijs en werkgelegenheid binnen de technieksector. Met lessen over natuur- en milieu-educatie dragen we bij aan bewustwording over duurzaamheid, terwijl het kunstprogramma leerlingen inspireert en hun brede ontwikkeling ondersteunt. We hebben afgelopen jaar meegedaan aan diverse onderdelen die Jongeren IN Corporated (JINC) aanbiedt in hun programma . Er zijn meerdere leerlingen bij ons geweest voor een bliksemstage en er liepen twee leerlingen met de portefeuillehouder Arbeidsmarktbeleid mee als de ‘Baas van Morgen'. Ook valt onder onderwijsverbreding het aanbod van HaarlemmerMEER MOVES waarbij jongeren kennis maken met sport en cultuur op en rond de VO-scholen.