Beleidsdoel B: Wederzijdse betrokkenheid bij de besluitvorming en onze kennis over onze lokale samenleving vergroten.
Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?
Alles wat wij als gemeente doen, raakt de inwoners, ondernemers en instellingen direct. Tegelijkertijd zijn zij bij uitstek degenen die kunnen meedenken én meewerken aan hun omgeving, aan het verbeteren van hun dorp of wijk. Wij hebben onze inwoners, instellingen en ondernemers intensief betrokken bij beleidsontwikkeling en uitvoeringsplannen. Wij borgen participatie in onze werkwijze waarbij wij de verwachtingen managen en goed communiceren over de uitkomsten.
Wij sluiten de manier waarop wij doelgroepen betrekken aan bij hun behoefte en maakten daarom gebruik van diverse digitale en offline instrumenten, waaronder het e-platform Open Stad. Om transparant en open te zijn over deze aanpak, actualiseren wij ons participatiebeleid.
Wij hebben het gebiedsgericht werken voortgezet, waarbij men invloed heeft op planvorming en aanpak. Wij zorgen voor de verbinding tussen diverse opgaven in een gebied en voor een continu gesprek tussen gemeentebestuur en inwoners, instellingen en ondernemers. Wij blijven inspelen op behoeften en wensen in de samenleving, met als doel de betrokkenheid van inwoners, ondernemers en instellingen te vergroten en het bieden van ruimte voor initiatieven.
Zo weten wij wat er leeft en welke ontwikkelingen wij verwachten op lange termijn in het gebied (gebiedsprogrammering). Wij anticiperen daarop door prioriteiten te stellen en acties te bepalen, samen met de inwoners, instellingen en ondernemers in het gebied. Onze kennis van en interactie met het gebied hebben wij versterkt door informatiemarkten en door een actief netwerk te onderhouden.
Activiteiten
01. Het doen van generiek onderzoek |
02. Standaardisering van de aanpak van participatie bij beleidsvorming en -uitvoering |
03. Opstellen en uitvoeren van gebiedsprogramma's |
04. Uitwerking rol dorps- en wijkraden |
05. Het onderhouden en faciliteren van adviesorganen ter ondersteuning van de gemeenteraad |
06. Het bieden van informatie aan inwoners en ondernemers |
07. Het ondersteunen van de Jongerengemeenteraad en Kinderraad |
Toelichting
01. Het doen van generiek onderzoek
De gemeente Haarlemmermeer is dynamisch en divers. Kennis van de verschillende gebieden en de ontwikkeling van onze bevolking zijn cruciaal om beleid op maat te kunnen ontwikkelen. Om het onderzoek zo effectief en efficiënt mogelijk in te zetten, werkten wij met een onderzoeksprogramma. Wij bouwen gestaag aan een lokale kennisinfrastructuur en een accuraat gegevensbeheer. Zo zorgen wij ervoor dat ons beleid toegerust is op veranderingen in leefsituatie, wensen en behoeften van onze inwoners, instellingen en ondernemers. De te onderzoeken onderwerpen worden vastgesteld op basis van de accenten en prioriteiten van het coalitieakkoord.
In 2024 is het onderzoek naar de Haarlemmermeerse identiteit(en) afgerond. De 'Staat van Haarlemmermeer 5: ‘Brede welvaart in Haarlemmermeer' bevindt zich in de afrondingsfase. Er is een nieuwe bevolkingsprognose opgeleverd. De enquête voor het jeugdonderzoek is uitgezet en afgesloten. De resultaten zijn in het voorjaar van 2025 gereed.
2. Standaardisering van de aanpak van participatie bij beleidsvorming en -uitvoering
Bij beleidsontwikkeling en uitvoering maakten wij gebruik van de kennis en ervaring van onze inwoners, instellingen en ondernemers. Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet is meer aandacht voor participatie gegenereerd. De methode met vaste vragen en standaard stappen voor participatie is opgenomen in het cursusaanbod voor medewerkers en is benut om participatieplannen bij diverse projecten te maken. In verschillende projecten hebben wij door inzet van uiteenlopende instrumenten, zoals enquêtes, dialoogsessies en informatieavonden, ervoor gezorgd dat wij luisteren naar een diversiteit aan geluiden. Het e-platform Open Stad is voor meer projecten ingezet en wordt steeds meer ons standaard digitale platform voor participatie. Het raadsvoorstel om kaders te stellen bij participatie over de actualisatie van het participatiebeleid is aangeboden aan de gemeenteraad. Daarvoor was de ‘Werkwijze gemeenteraad bij participatie’ het instrument.
3. Opstellen en uitvoeren van gebiedsprogramma's
Op basis van het eerder opgestelde gebiedsprogramma zijn de gebiedsagenda’s geactualiseerd. In het gebiedsprogramma staan de verwachte ontwikkelingen voor de (middel)lange termijn en hoe wij op de ontwikkelingen willen anticiperen. In september 2024 informeerden wij de raad over de stand van zaken met betrekking tot de vraagstukken in de gebiedsprogramma’s van Haarlemmermeer (11411891). De actualisatie van het digitaal gebiedsprogramma is in 2024 gestart.
4. Uitwerking rol dorps- en wijkraden
Wij bleven in gesprek met de dorps- en wijkraden over de rollen en participatieve democratie bij beleidsontwikkeling en plannen voor uitvoering. Zo bespraken wij ook in 2024 de samenwerkingsafspraken met de dorps- en wijkraden en pasten wij die gezamenlijk zo nodig aan. Op deze manier blijven wij in gesprek over inhoudelijke onderwerpen én de wijze van samenwerken. De gemeenteraad is ook met dorps- en wijkraden in gesprek over de langetermijnvisie op de participatiedemocratie. Onderdeel van dit gesprek zijn de gebiedsraadsessies, die plaatsvonden in Haarlemmermeer Noord, Haarlemmermeer Zuidoost en -voor de tweede keer- in Nieuw-Vennep. Wij ondersteunden de gemeenteraad bij de voorbereiding en uitvoering van de gebiedsraadsessies.
5. Het onderhouden en faciliteren van adviesorganen ter ondersteuning van de gemeenteraad
De gemeenteraad bestaat uit 39 leden, die zich verenigd hebben in dertien fracties. In 2024 is tweemaal door raadsleden tijdelijk verlof opgenomen. Zij zijn vervangen door tijdelijke raadsleden van de betreffende kieslijst. Vier raadsleden hebben hun zetel ter beschikking gesteld en zijn opgevolgd door de eerste opvolger van de betreffende kieslijst die de benoeming aanvaardde. Binnen drie fracties zijn nieuwe fractievoorzitters benoemd.
De gemeenteraad kent een aantal structurele commissies en werkgroepen, die allen tot doel hebben het functioneren van, en de besluitvorming door de raad te ondersteunen, te faciliteren of voor te bereiden. Dit zijn het Presidium, het Seniorenconvent, de Auditcommissie, de Werkgroep Werkwijzen Raad, de werkgroep Communicatie, de werkgroep AM-MRA (de deelname aan het MRA-raadsledenplatform en de MRA-raadstafel), de werkgroep Bereikbaarheid Bollenstreek, de werkgroep Nieuwbouw Raadhuis, de klankbordgroep Rekenkamer, de Commissie van Wijzen, de werkgroep Ombuigingen, de werkgroep Opening Politiek Jaar, de werkgeverscommissies van de griffier en de burgemeester, en de werkgroep Programma Zorg en Werk. Daarnaast heeft de raad de werkgroep Veiligheid in het leven geroepen. In het kader van de herbenoemingsprocedure burgemeester is tevens een Vertrouwenscommissie door de raad benoemd, om dit besluitvormingsproces vorm en inhoud te geven. De griffie ondersteunt deze en overige activiteiten van de gemeenteraad (zoals de externe Referendumcommissie), en bewaakt de wettelijke en lokale kaders waarbinnen de raad wordt geacht te functioneren. Tevens verzorgde de griffie trainingen financiën, voorzitterstrainingen, en is in samenwerking met de ambtelijke organisatie een gewijzigd format voor raadsvoorstellen ingevoerd. De grootste verandering is echter de overgang geweest naar digitaal stemmen in de raadsvergadering. Daarmee zijn bij de stemmingen de exacte stemverhoudingen zichtbaar, zowel in realtime als in de verslaglegging.
De gemeenteraad vergadert binnen het raadsplein-model van Haarlemmermeer. Er hebben 32 raadspleinen plaatsgevonden, waarvan er 20 plenair waren, drie bijzondere raadspleinen op locatie waren, en het restant uit sessie-avonden bestond. Tijdens deze raadspleinen hebben er 74 sessies plaatsgevonden, zes hoorzittingen en vier plenaire raadsdebatten, zijn er 73 moties ingediend en 27 amendementen. Er werden 117 schriftelijke vragen gesteld, 110 actualiteitsvragen en 43 technische en/of informatieve vragen. Tijdens de behandeling van de Programmabegroting 2025-2028 heeft de raad het eerste debat over de ombuigingen gevoerd. Tevens is de nieuw verordening Auditcommissie vastgesteld, zijn de tranches Duisenberg uitgevoerd en zijn de programma’s Zorg em werk en Wonen doorgelicht.
Alle stukken die bij de raadspleinvergaderingen horen, zijn openbaar en digitaal toegankelijk. De openbare raadspleinvergaderingen van de gemeenteraad zijn via webcasting/livestreaming uitgezonden op internet. Daarnaast heeft een groot aantal interactieve activiteiten plaatsgevonden zoals Ervaar de Raad, Raadslid in de Klas en het 17e Haarlemmermeers Scholieren Debattoernooi. Tevens is het eerste Kindervragenuur in de raadzaal georganiseerd, met leerlingen van de basisschool De Vijfsprong, naar aanleiding van een aangenomen motie in de raad.
6. Het bieden van informatie aan inwoners en ondernemers
Wij zorgden er door tijdige en toegankelijke communicatie voor dat inwoners, instellingen en ondernemers op de hoogte en betrokken waren. Via diverse participatietrajecten konden inwoners en ondernemers meedenken en hun mening geven. Dit gebeurde deels via ons online participatietool ‘Open Stad’. Ook organiseerden wij diverse informatiemarkten waar wij met inwoners en ondernemers in gesprek gingen. Door het organiseren van een lezerscafé en het project Betere Brieven hebben wij de teksten van onze brieven verder verbeterd.
7. Het ondersteunen van de Jongerengemeenteraad en Kinderraad
De Jongerengemeenteraad wordt door de griffie ondersteund bij het organiseren van zijn vergaderingen en zijn contacten met de gemeenteraad. De inhoudelijke en overige ondersteuning wordt geleverd door de ambtelijke organisatie en de onafhankelijke begeleider.
De Jongerengemeenteraad heeft in totaal achtmaal vergaderd en telde aan het einde van het jaar twaalf leden. De Dag van de Kinderraad vond in april plaats met OBS de Klippeholm en OBS de Klimop. Ook is de kinderburgemeester benoemd. Op basis van een aangenomen motie is zowel de kinderburgemeester als de Jongerengemeenteraad zichtbaar gemaakt in de hal van het raadhuis door de plaatsing van een eigen 'Koppenbord'.