Gelet op het geprognostiseerde tekort in het meerjarenbeeld over de jaren 2022-2025 heeft de raad op 1 juli 2021 besloten tot een pakket maatregelen oplopend tot € 13,2 miljoen in 2025 (2021.0001203).

Oorzaken van het voorspelde tekort zijn met name de kosten van de jeugdzorg en de Wmo, vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte en structureel minder middelen van het Rijk na de herijking van de verdeling van de algemene uitkering van het gemeentefonds. In januari 2021 is daarom via een strategische heroriëntatie gestart om op alle beleidsterreinen te zoeken naar ombuigingen die bijdragen aan een toekomstbestendig meerjarenbeeld. Uitgangspunt daarbij was dat de keuzes waar te bezuinigen steeds voortvloeien uit het antwoord op de vraag 'Wat voor gemeente willen we zijn?'. Daarbij gelden de volgende drie overkoepelende uitgangspunten:

1. wij proberen individuele voorzieningen voor de minima in onze samenleving zoveel mogelijk te ontzien;

2. wij zijn een gemeente die kan en wil groeien en daarin staat het realiseren van woningen voor onze inwoners centraal;

3. wij proberen inwoners en ondernemers zoveel mogelijk te ontzien met lastenverzwaring.

Ontwikkelingen 2024

In het coalitieakkoord 2022-2026 is het voornemen opgenomen de ombuigingen vanaf 2024 te verzachten. In de financiële effecten van het akkoord is hiervoor structureel € 2 miljoen per jaar geraamd vanaf 2024.
De verdeling van de verzachting van € 2 miljoen is gericht op de meest kwetsbare inwoners en betreft onder andere jeugd(preventie), eenzaamheid en participatie in sport en cultuur. Besloten is om de verzachting voor 2024 te verdelen over 2023 en 2024 om te voorkomen dat in 2023 ombuigingen moeten worden doorgevoerd die later vanwege verzachtingen weer teruggedraaid gaan worden.
De voor 2024 ingeboekte ombuiging op de kosten van de jeugdzorg is gerealiseerd. Er zijn maatregelen ingezet, de huidige omstandigheden in het zorglandschap (wachtlijsten, personeelstekorten en toegenomen instroom) maken dat de effecten van deze maatregelen niet leiden tot minder uitgaven in de jeugdzorg. Zonder de genomen maatregelen waren de werkelijke kosten echter nog hoger in 2024.
Verder levert het heffen van leges voor advisering ruimtelijke initiatieven minder op dan ingeschat bij het ramen van deze ombuiging. Wij denken structureel een bedrag van circa € 10.000 te realiseren. Het restantbedrag zal worden betrokken bij een breder onderzoek naar de hoogte van de leges(tarieven).

In Tabel 4 is een recapitulatie van de geraamde en gerealiseerde ombuigingen voor 2024 opgenomen.

Specificatie ombuigingen 2024

De ombuigingen die gerealiseerd zijn en volgens planning lopen worden niet verder toegelicht. Hierna volgt alleen een toelichting van de onzekere posten of de posten die in de laatste rapportage op onzeker stonden.