Informatiebeheer en openbaarheid van informatie

De wet open overheid treedt per 1 mei 2022 in werking en vervangt de Wet openbaarheid van bestuur. Deze wet beoogt enerzijds de transparantie van overheden te vergroten door verplichte actieve openbaarmaking van benoemde categorieën van informatie en anderzijds het informatiebeheer van overheden te verbeteren. Daarnaast wordt de bestaande Wob-procedure vervangen door de Woo-procedure, waarbij de verlengingstermijn na de eerste vier weken wordt verkort van vier naar twee weken. De nieuwe Woo-procedure zal ingaan op 1 mei 2022. De verplichte actieve openbaarmaking van de elf categorieën van informatie voor gemeenten via het Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI) gaat in op een later, door de minister te bepalen moment, vermoedelijk met ingang van 2024. Voor de implementatie van de Wet open overheid is afgelopen jaar een project gestart.

Inmiddels heeft het kabinet eind 2021 de nieuwe Archiefwet 2021, de wettelijke basis voor het informatie- en archiefbeheer van overheden, voorgelegd aan de tweede kamer. Deze wet vervangt de Archiefwet 1995 die niet meer voldoende aansluit bij de huidige stand van digitalisering. Daarnaast wordt de overbrengingstermijn van de archieven naar archiefbewaarplaats wordt teruggebracht van 20 jaar naar 10 jaar. Alle overheidsinformatie die voor blijvende bewaring in aanmerking komt, dient in het Historisch Archief bij het Noord-Hollands Archief openbaar toegankelijk te zijn. Wel kunnen er voor archiefstukken openbaarheidsbeperkingen gelden voor maximaal 75 jaar. De gronden, waaronder bescherming van de persoonlijke levenssfeer, staan expliciet in de wet benoemd. Na parlementaire vaststelling van de Archiefwet 2021 zal deze projectmatig worden geïmplementeerd.

Het hart van het informatie- en archiefbeheer bestaat uit het zaak- en archiefsysteem. Dit informatiesysteem is sinds 2013 in gebruik en moet opnieuw worden aanbesteed. Ook wordt het systeem door de leverancier niet meer actief onderhouden en krijgt dus geen nieuwe of aangepaste functionaliteiten meer. Afgelopen jaar is een impactanalyse en marktverkenning uitgevoerd en is besloten tot aanbesteding van een traditioneel zaak- en archiefsysteem. De oplossingen binnen de “common ground”, de nieuwe informatievisie van gemeenten, zijn nog onvoldoende volwassen. Nu inzetten op een transitie naar de “common ground” is nog te vroeg. Het aanbestede zaak- en archiefsysteem zal naar verwachting in 2023 volledig in gebruik genomen zijn.