Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

De Participatiewet en de wet maatregelen Wet Werk en Bijstand (WWB) zijn de wettelijke kaders. De bundeling van uitkeringen inkomensvoorzieningen aan gemeenten (BUIG) die gemeenten ontvangen voor het bekostigen van uitkeringen en voor de loonkostensubsidie van arbeidsbeperkten, heeft de laatste jaren grote fluctuaties laten zien. Dit komt door een landelijke verdeelsystematiek die onder andere gebaseerd is op economische groei en inwoneraantal. Pas laat in het jaar is bekend wat de definitieve toekenning vanuit het Rijk is. In voorgaande jaren zien we dat ook factoren als een daling van de instroom en een grotere uitstroom uit de bijstand ervoor zorgen dat we overhouden op dit budget.

Onze aanpak is gericht op versterking van het toegangsproces, toeleiding naar werk, handhaving en debiteurenbeheer en hebben geleid tot een vermindering van het aantal personen in de bijstand. Binnen arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam wordt een gezamenlijke arbeidsmarkt gevoerd, waar onze re-integratieactiviteiten op aansluiten. Wij werken regionaal samen waar dit moet of wenselijk is in het licht van efficiency en effectiviteit. Onze lokale re-integratie aanpak is de afgelopen jaren gericht geweest op inwoners die al enige of langere tijd in de bijstand zitten en intensievere ondersteuning nodig hebben om weer (duurzaam) aan het werk te gaan. In 2020 zijn de gevolgen van de coronamaatregelen van invloed geweest op werkzaamheden, activiteiten en resultaten binnen Werk en Inkomen.

Activiteiten

Toelichting

01. Uitoefenen van de poortwachtersfunctie

De poortwachtersfunctie was in 2020 met name gericht op het zo efficiënt en goed mogelijk inspelen op de gevolgen van de coronacrisis. De aanvraag levensonderhoud is vereenvoudigd en gedigitaliseerd waarbij door een directe uitvraag naar bepaalde gegevens, sneller wordt bepaald of de aanvragende inwoner al dan niet in aanmerking komt voor een uitkering. De inwoners worden hierdoor sneller geholpen. Ook het afhandelingsproces en de registratie na de toekenning is grotendeels gedigitaliseerd. In deze aanvraagperiode is ook de werkintake georganiseerd zodat waar mogelijk inwoners die een aanvraag voor de bijstand doen, via het Werkgeversservicepunt (WSP) direct gekoppeld worden aan een vacature. Hiermee wordt instroom in de bijstand voorkomen. Het bijstandsbestand is ten opzichte van december 2019 (1.876 huishoudens) met ongeveer 200 huishoudens gestegen. Eind 2020 waren er landelijk ruim drie procent meer bijstandsuitkeringen ten opzichte van eind 2019.

02. Bemiddelen richting arbeidsmarkt

Bij de aanpak ligt onze focus op werk boven uitkering. Wij begeleiden inwoners die aangewezen zijn op een bijstandsuitkering of die in een uitkeringssituatie dreigen te komen (zoals voortijdige schoolverlaters, scholieren die uitstromen uit het Praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs) naar werk. Wij ondersteunen inwoners zoveel als mogelijk om duurzaam werk te vinden en te houden: statushouders, jongeren en ouderen en via AM match personen met een loonwaarde van 40% tot 70% van het wettelijk minimumloon. Een deel van deze activiteiten heeft dit jaar in verband met de coronamaatregelen niet of slechts deels kunnen plaatsvinden. Zo is een pilot voor 50-plussers en alleenstaande vrouwen zoveel mogelijk gecontinueerd, maar is de pilot voor nareizende vrouwelijke statushouders en gezinsmigranten vlak na de start uitgesteld. Belangrijk onderdeel van dit traject is een intensieve individuele begeleiding, empowerment in groepsverband en taaltrainingen. Deze onderdelen waren met de geldende coronaregels niet ‘fysiek’ te realiseren. Dit traject is nu in aangepaste vorm gestart. Het aanleren van digivaardigheden is inmiddels bij deze pilot maar ook bij andere trajecten een essentiële eerste training. Sinds november werken we bij de werkintake met het diagnose-instrument CompetenSyS dat ondersteunend is bij het bepalen van het juiste individuele re-integratietraject op maat.

03. Organiseren werkgeversbenadering

Binnen de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam is snel geanticipeerd op de gevolgen van de coronacrisis door de vormgeving van het Regionaal Werk Centrum Groot Amsterdam (RWC). Gemeenten, sociale partners en private partijen werken samen om werknemers die getroffen dreigen te worden door de coronacrisis te ondersteunen. De samenwerking is gericht op het bevorderen van mobiliteit binnen sectoren en het aan het werk houden van mensen (van werk-naar-werk) waarmee doorstroom naar een uitkering wordt voorkomen. Het is een nieuwe vorm van gezamenlijke dienstverlening waarbij het RWC ook een duidelijk aanspreekpunt biedt voor ondernemers in de regio met corona gerelateerde vraagstukken. Het onderwijs is een belangrijke partner binnen deze samenwerking. Een essentieel onderdeel van de aanpak is namelijk vaak omscholing op basis van vaardigheden. Inmiddels zijn ongeveer 110 bedrijven verbonden aan het RWC, 85 bedrijven met elkaar verbonden en heeft dat in 2020 geleid tot 61 plaatsingen. Wij werken binnen dit samenwerkingsverband nauw samen met ons lokale Werkgeversservicepunt en stemmen de lokale en regionale aanpak op elkaar af.

04. Uitvoering AM match

AM match bedient de doelgroep die tot 70% van het wettelijk minimumloon kan verdienen, de doelgroep van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), personen die (voorlopig) alleen in een beschutte omgeving kunnen werken en personen met een bijstandsuitkering. De organisatie is ook de uitvoeringsorganisatie van de Wet banenafspraak, waarbij zij intensief samenwerkt met de partners binnen de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam. Drie jaar na de start van AM match is in 2019 gestart met een onderzoek naar de doorontwikkeling van AM match. De onderzoeksvragen zijn bijgesteld waarna een verdiepend onderzoek in het derde kwartaal 2020 is gestart. Het onderzoek wordt in 2021 afgerond. Het onderzoek richt zich onder meer op uitbreiding van werkvormen naast de training ‘Match je perspectief’, zodat de dienstverlening meer op maat en effectiever kan worden ingezet voor deze doelgroep. Het project ‘Simpel switchen in de Participatieketen’ dat zich richt op een makkelijke overgang van de ene vorm van dienstverlening naar de andere (bijvoorbeeld van arbeidsmatige dagbesteding naar (beschut) werk en vice versa) wordt in dit onderzoek meegenomen. In afstemming met AM match is het loonkostensubsidieproces vergemakkelijkt en vereenvoudigd.