Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

In Haarlemmermeer werken we aan een CO₂ neutraal energiesysteem in 2050. In 2024 lag de nadruk op de negen focusprojecten, zoals vastgesteld in de actualisatie van het Programma Energietransitie voor 2022-2026 (2022.0002591). Bij brief van 24 juni 2024 (XS-24050708.267) is de raad geïnformeerd over de voortgang hiervan.

Activiteiten

Toelichting

1. Zorgen dat iedereen mee kan doen in de energietransitie

Om ervoor te zorgen dat de energietransitie succesvol is, is de sociale component van cruciaal belang. Dit begint met goede informatievoorziening, laagdrempelige ondersteuning en toegang tot bestaande financieringsmogelijkheden. We hebben ons in 2024 niet alleen gericht op mensen met een laag inkomen, maar ook op andere kwetsbare groepen. In 2024 hebben we deze kwetsbare groepen ondersteund met diverse duurzame maatregelen (XS-24120511.740). Daarin hebben we samengewerkt met lokale partners, zoals de Energiebank Haarlemmermeer, om energiearmoede te bestrijden. Daarnaast hebben we de rollen verkend die bedrijven in de energietransitie hebben en hebben we het ontzorgend aanbod via het Energieloket Haarlemmermeer doorontwikkeld (toekomstbestendige lokale organisatie van het Energieloket Haarlemmermeer, 11063657). Door middel van het mobiele energieloket was in 2024 advies over het verduurzamen van woningen toegankelijk in elke kern en wijk.

2. Lokaal opwekken van duurzame energie

In 2021 is de Regionale Energiestrategie Noord-Holland Zuid 1.0 (RES), inclusief een amendement om het windzoekgebied ook concreet vast te stellen, door de gemeenteraad vastgesteld. De kaders, uitgangspunten en de ambitie van de RES 1.0 voor Noord-Holland Zuid blijven staan. In Haarlemmermeer ligt de nadruk op uitvoering binnen de bestaande zoekgebieden van de RES 1.0. Er zijn daarom geen wijzigingen opgenomen in de Herijking RES 2024 (10908931). Over de initiatieven voor zonneakkers in het zonnecarré wordt de raad halfjaarlijks geïnformeerd. We stimuleren zonnepanelen op daken (en boven parkeerterreinen) en hiertoe is een plan van aanpak zon op dak 2024-2026 vastgesteld (11063554). Over de mogelijkheid van een nieuw windpark zijn in 2024 concept-spelregels vastgesteld en is een peiling gehouden (10973893). Ook is het beleidskader microturbines vastgesteld (11571771). De verkenning van geothermie in de Greenport is voortgezet.

3. Verduurzamen van de gebouwde omgeving

In de Warmtevisie Haarlemmermeer 2030 (2021.0002134) is de aanpak voor warmtetransitie beschreven. Daar geven we uitvoering aan door het verder ontwikkelen van de wijkaanpak, waarbij we werken aan onderzoeken, participatie en het vormen van een uniform proces waarin de relatie wordt gelegd met andere opgaven en ingrepen in de openbare ruimte. In onze brief aan de raad van 16 april 2024 over Voortgang warmtetransitie gebouwde omgeving Haarlemmermeer (XS-24041110.201) hebben wij de voortgang van de warmtetransitie toegelicht. Ook hebben we in 2024 voorbereidingen getroffen voor het schrijven van het warmteprogramma in 2025 als herijking op de Warmtevisie Haarlemmermeer 2030.

De Subsidieregeling lokale aanpak isolatie is vastgesteld en deze wordt in de periode van 1 maart 2025 tot en met 31 augustus 2026 uitgevoerd (11633000).

Naast woningen wordt ook de verduurzaming van bedrijven aangepakt. Gratis advies en stimulering van maatregelen waren in 2024 beschikbaar via het Energieloket voor Bedrijven.

Wij hebben de invulling van de voorbeeldrol van de gemeente onderzocht en uitgewerkt (XS-24041507.206). Als gemeente willen wij ook het goede voorbeeld geven door het verduurzamen van ons eigen vastgoed en bedrijfsvoering. In 2024 is onderzocht of we kunnen worden gecertificeerd op niveau 4 van de CO₂-prestatieladder.

4. Regie op energie-infrastructuur

In 2024 werkten we via drie pijlers aan een toekomstbestendige energieinfrastructuur:

• Versnellen uitbreiding energieinfrastructuur
  Dit jaar startte de procedure voor het hoogspanningsstation A9-Zuid. Dit station is een belangrijk onderdeel voor het oplossen van de netcongestie van TenneT. Het station met bijbehorende hoogspanningsmasten heeft een grote ruimtelijke impact. Met partners in de regio en de provincie als bevoegd gezag werken we toe naar de beste plek voor dit station. Met het ondertekenen van een overeenkomst tussen Liander en gemeente is een belangrijke start gemaakt met de buurtgerichte aanpak voor het bijplaatsen van middenspanningsruimtes, ook wel trafohuisjes genoemd. Deze uitbreiding is hard nodig omdat we steeds meer elektriciteit opwekken en verbruiken.

• Programmeren van het energiesysteem
  Op lokaal niveau stemmen we lange termijn ontwikkelingen via het Energiesysteem Actieplan af met Liander. Op regionaal niveau hebben we met de taskforce energieinfrastructuur samengewerkt aan de concept energievisie en het concept provinciale meerjarenprogramma infrastructuur energie en klimaat (pMIEK). Beiden worden in 2025 vastgesteld. Tot slot wordt er voor het toekomstige energiesysteem een verkenning gedaan voor de aanlanding wind op zee (VAWOZ). In 2024 is een traject gestart om tot een regioadvies te komen. Dat wordt in 2025 ingebracht bij het Rijk;

• Slimme energiesystemen
  Via deze pijler ondersteunen we energiecollectieven/hubs, slimme oplossingen en ondernemers die met netcongestie kampen. De mogelijkheden daarvan hangen mede af van de uitkomsten van het netcongestieonderzoek van TenneT. Via de taskforce energie-infrastructuur bieden we voor deze doelgroep fixers aan.