Beleidsdoel D: Gemeentelijke wegen, straten en pleinen zijn goed begaanbaar, schoon en veilig.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Voor gemeentelijke wegen, straten en pleinen streven wij ernaar dat deze goed begaanbaar, schoon, heel en veilig zijn. Hieronder vallen ook civieltechnische kunstwerken, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties (VRI’s). Daarnaast verduurzamen wij deze onderdelen verder door het gebruik van duurzame materialen en het toepassen van energiebesparende, innovatieve technieken en werkwijzen die leiden tot een CO2- reductie. Goed begaanbare wegen betekent ook het toepassen van gladheidbestrijding in de winter. Hierbij zoeken wij naar een evenwicht tussen kwaliteit, veiligheid en kosten, waarbij het zoutgebruik en de belasting van het milieu door zout zoveel mogelijk worden beperkt.

Tabel 54

Programma / Omschrijving

Eenheid

Bron

Metingen1

Streefwaarden/prognose

2016

2018

2020

2020

2022

2024

Kwaliteit van alle verharding,
CROW normering

%
voldoende/ matig2

GisiB

77%

77%

75%

>74%

>79%

>80%

Kwaliteit van gesloten verharding (asfaltwegen), CROW normering

%
voldoende/ matig

GisiB

86%

91%

90%

>85%

>90%

>90%

Kwaliteit van open verharding (kllinkerverharding, trottoirs, CROW normering

%
voldoende/ matig

GisiB

68%

66%

63%

>66%

>69%

>72%

  1. Metingen vinden tweejaarlijks plaats.
  2. Matig betekent dat de staat van het wegdek nog niet onvoldoende is, maar dat de verwachting is dat binnen drie tot vijf jaar onderhoud nodig is

Activiteiten

01. Het duurzaam beheren van wegen, straten en pleinen

02. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

03. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

04. Het duurzaam beheren van openbare verlichting

05. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Toelichting

01. Het duurzaam beheren van wegen, straten en pleinen

Uit de meest recente inspectiegegevens uit 2020 bleek dat 23% van het totale areaal verhardingen van onvoldoende kwaliteit was. Dit betreft vooral open verhardingen. Voor het wegwerken van achterstallig onderhoud dat een relatie heeft met veiligheid en kapitaalvernietiging in de periode 2020 tot en met 2023 hebben wij bij de Jaarstukken 2019 een voorziening achterstallig onderhoud verhardingen ingesteld. Tevens hebben wij in de onderhoudsprogrammering en bij de vernieuwingen van verhardingen de nadruk gelegd op het inlopen van achterstalligheid. Dit heeft ertoe geleid dat wij eind van dit jaar bijna de helft van de achterstalligheid, die in de voorziening is opgenomen en die te maken heeft met veiligheid en kapitaalvernietiging, hebben weggewerkt.
In de onderhoudscontracten en bij aanbestedingen van reconstructies waren de vermindering van CO2 -uitstoot en levensduur verlengende en onderhoudskosten besparende maatregelen onze uitgangspunten. De vernieuwing van verhardingen heeft plaatsgevonden uit de Vernieuwing Openbare Ruimte (VOR). In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en het vernieuwen van verhardingen.

02. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

Wij hebben straten grotendeels schoongehouden op beeldkwaliteit. Over het algemeen kon worden voldaan aan de gevraagde kwaliteit, met uitzondering van enkele onderdelen (legen prullenbakken in centrumgebieden en hoofdinfrastructuur, klein zwerfafval op verhardingen en onkruid in halfverhardingen, zoals grind, gravel of houtsnippers). Voor het legen van prullenbakken zijn aanpassingen afgesproken met Meerlanden. De toegenomen hoeveelheid klein zwerfafval had te maken met de coronapandemie. Onkruidbeheer op halfverharding is arbeidsintensief. Voor 2021 hebben wij een vaste frequentie van schoonhouden gehanteerd. Aan het eind van de herfst is een aanvullende ronde uitgevoerd. Meerlanden gaat op basis van deze informatie voor 2022 een voorstel doen om de onkruidbeheersing op halfverharding te optimaliseren.
Samen met Meerlanden hebben wij meegewerkt aan een onderzoek van de NVRD (Nederlandse Vereniging van Reinigingsdiensten) naar de huidige stand van zaken van chemievrij onkruidbeheer op verhardingen. Het onderzoek liet zien dat er landelijk geen algemeen passende oplossing is voor alle situaties. De plaatselijke omstandigheden bepalen welke maatregelen het beste ingezet kunnen worden. Met de opgedane ervaring en de NVRD-rapportage optimaliseren wij de aanpak.

De gladheidbestrijding is grotendeels goed verlopen. De bestrijding van gladheid op fietspaden bij sneeuwval blijft onze aandacht houden. Samen met Meerlanden hebben wij bekeken hoe wij dit kunnen optimaliseren. Vooral intensiever borstelen lijkt een geschikte maatregel om de kwaliteit te verbeteren. In de dagen na 5 februari is veel sneeuw gevallen met daarbij een harde wind. Door ver- en opwaaiing van sneeuw is toen veel inzet nodig geweest. Een deel van de Noordelijke Randweg in Nieuw-Vennep was tijdelijk afgezet in verband met het ontstaan van sneeuwduinen op de weg. Voor de gladheidbestrijding maken wij geen gebruik meer van biologisch zout omdat dit niet de gewenste eigenschappen bleek te hebben voor de inzet als strooizout.

03. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

Wij hebben eind 2020 een raamcontract voor regulier planmatig onderhoud aanbesteed. Vanuit dit raamcontract hebben wij onderhoudswerkzaamheden laten uitvoeren om de levensduur van de civieltechnische kunstwerken te garanderen en eventueel te verlengen. Waar mogelijk hebben wij kunstwerken verduurzaamd door bijvoorbeeld composiet dekdelen toe te passen. In 2021 hebben wij ook een aantal kunstwerken vanuit de VOR vernieuwd. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van kunstwerken.

04. Het duurzaam beheren van openbare verlichting (OVL)

Wij hebben een onderzoek gedaan naar slimme armaturen. Vanwege de resultaten van het onderzoek passen wij deze niet meer toe. De armaturen leveren door hoge investeringen, jaarlijkse abonnementskosten en de geringe energiebesparing geen voordelen op in de praktijk. Ook het toepassen van dynamisch dimmen en gelijkspanning levert geen voordelen op. Wij zijn gestart met het onderzoek naar slimme OVL-kasten, die een defect automatisch melden. De resultaten van dit onderzoek volgen in 2022. De pilot solarverlichting voeren wij in 2022 uit, vanwege de combinatie met het vervangen van de verhardingen op de Spaarndammerdijk.
In 2021 vernieuwen wij OVL vanuit de VOR. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de OVL.

05. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Om de doorstroming van het verkeer te verbeteren en de uitstoot van CO2 te beperken hebben wij innovatieve technieken toegepast, zoals wachttijdvoorspellers en thermische camera's voor het langzaam verkeer en aftellers voor het autoverkeer. Daarnaast hebben wij samen met de provincie Noord-Holland en omliggende gemeenten gewerkt aan het landelijke programma ‘Slimme en Duurzame Mobiliteit’. Binnen dit programma worden intelligente VRI's (iVRI's) toegepast, die voertuigen herkennen en inspelen op de actuele verkeersdrukte. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de VRI's.