Sociaal domein - Wet maatschappelijke ondersteuning kan duurder uitvallen (R323)

Zorg en werk (G3, K3, S)

De gemeente moet de zorg en ondersteuning die nodig is, aanbieden en betalen. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een zogenaamde open-einde regeling. Hoeveel kosten we jaarlijks maken, is vooraf niet precies te voorspellen. Vooraf is niet precies bekend hoeveel vraag er is en welke maatschappelijke ondersteuning onze inwoners nodig hebben. Meerjarig is rekening gehouden met een volumegroei van 1% voor Jeugd en Wmo voor de huidige inwoners die zorg nodig hebben. Daarnaast is er de groei van de gemeente en hiermee de verwachte groei van inwoners die gebruik maken van zorg meegenomen in de areaalsystematiek. Het risico bestaat dat de daadwerkelijke volumegroei voor de huidige inwoners hoger is dan de geprognosticeerde volumegroei en er meer kosten worden gemaakt dan begroot. Daarnaast is het risico aanwezig dat het aantal inwoners dat gebruik maakt van zorg sneller stijgt dan de groei van het aantal inwoners, waar rekening mee gehouden wordt in de areaalsystematiek. Dit leidt tot een overschrijding van de budgetten.

Beheersmaatregel: Behouden van dit risico op basis van een zichtbare onderbouwing (accepteren)
Bij Wmo is meer aandacht voor contractmanagement, hierdoor zitten we dichter op productie en budgetten, waardoor de kans op overschrijding kleiner is en ook de grootte van de uitschieter. Vandaar de verlaging van de kans van 90% naar 50% en de verlaging van het maximale risico van € 5 miljoen naar € 1 miljoen. Na de invoering van de eigen bijdrage kan de kans mogelijk naar 30%. In verband met de aanpassing van het maximale risico en de kans van optreden is de financiële impact onder de rapportagegrens. Deze aanpassing is bij de Programmabegroting 2025-2028 verwerkt, maar er is niet aangekondigd dat het risico daarmee onder de rapportagegrens valt. Hierdoor wordt er met ingang van de volgende P&C-producten niet meer over dit risico gerapporteerd.

Exploitatietekort Planeetbaan 2 (R368)

Wonen (G2 (was G3), K2 (was K5), I)

De gemeenteraad heeft besloten de vijfde verdieping van Planeetbaan 2 in te zetten voor de huisvesting voor diverse doelgroepen. Tot op heden hebben wij alleen statushouders via de HAR (Hotel en Accomodatieregeling) gehuisvest. Het risico dat zich voordoet is dat de investeringen die nodig zijn om andere doelgroepen te huisvesten dusdanig hoog uitvallen dat er een exploitatietekort ontstaan.

Beheersmaatregel: het negatieve resultaat dat mogelijk ontstaat wordt ingeschat op € 200.000. Wij kunnen dit opvangen binnen de bestaande budgetten. Met deze aanpassing valt het risico onder de rapportagrens en zal er met ingang van de volgende P&C-producten niet meer over worden gerapporteerd.

Rentestijging (R331)

Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen (G5, K1 (was K2), S)

Het huidige economisch perspectief is onzeker. Er was de afgelopen jaren sprake van hoge inflatie. Om die inflatie te bestrijden heeft de Europese Centrale Bank (ECB) in 2022 en 2023 enkele renteverhogingen doorgevoerd. In 2024 heeft de ECB de rente in vier stappen van ieder een kwart procent verlaagd. De ECB geeft aan dat de rentetarieven nu op een niveau staan dat deze bijdragen aan het terugbrengen van de inflatie naar het doel van 2%. De inflatie lijkt af te zwakken. Tijdens de volgende vergaderingen van de Raad van Bestuur van de ECB wordt opnieuw naar de rentetarieven gekeken. Eventuele aanpassingen werken door in de rentetarieven die de gemeente verschuldigd is voor nieuw af te sluiten leningen. Op basis van de huidige informatie verlagen we bij de Voorjaarsrapportage 2025 de rente voor de nieuw aan te trekken leningen naar 3%. De kans is aanwezig dat de rente toch weer gaat stijgen en de rentelasten in het meerjarenbeeld verder toenemen. In de kwantificering van dit risico wordt rekening gehouden met een stijging tot 4,00% in 2028. Daarbij wordt, om de economie in 2025 te stimuleren, op Europees niveau gesproken over verdere renteverlaging. Ondanks dat het lastig blijft deze ontwikkelingen te voorspellen, verlagen wij de kans op dit risico naar 10%.

Beheersmaatregel: Behouden van dit risico op basis van een zichtbare onderbouwing (accepteren)
Actief volgen van de ontwikkelingen van de kapitaalmarkt en verwerken in de P&C-cyclus. In het uiterste geval kan er ook voor gekozen worden te prioriteren en temporiseren bij de voorgenomen investeringen.