Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

De (internationale) concurrentie gaat steeds meer over metropolen en deze beïnvloeden ook de nationale economie. Hiermee is er een gedeeld belang in de MRA om de economische positie van de regio te versterken. Wij werken daarom samen met aangrenzende gemeenten, provincies, Rijksoverheid, private partijen en kennisinstellingen bij voor ons belangrijke vraagstukken. Wij zorgen ervoor goed vertegenwoordigd te zijn in de verschillende regionale samenwerkingsstructuren.

Op economisch gebied wordt in de MRA in verschillende gremia gewerkt:

• In het Platform Economie werken we samen aan opgaven die voortkomen uit veranderingen in de regionale economische structuur.

• De Amsterdam Economic Board (AEB) heeft tot doel welvaart en welzijn in de MRA toekomstbestendig te versterken middels samenwerking van bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen met als inzet innovatie en economische ontwikkeling.

• Amsterdam InBusiness (AIB) is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Amstelveen, Amsterdam, Almere en Haarlemmermeer dat de acquisitie en het relatiebeheer van internationale investeerders en bedrijven in de MRA op zich neemt.

De mainport Schiphol is een belangrijke aanjager van de Haarlemmermeerse economie. Wel moeten leefbaarheid en groei van de luchthaven in balans met elkaar zijn. Wij willen samen met alle belanghebbenden in de regio de verwevenheid en wisselwerking tussen de luchthaven Schiphol, de economie en de kwaliteit van de leefomgeving verder ontwikkelen. Het verder onderzoeken van de mogelijkheden van toepassing van geluidsadaptief bouwen is daar onderdeel van. Bij verdere ontwikkeling van de luchthaven heeft veiligheid de hoogste prioriteit. Een internationaal sterke luchthaven heeft een sterke regio en daarmee ook een sterke gemeente nodig. Haarlemmermeer neemt met dit doel deel aan de besluitvormingstrajecten rondom de ontwikkeling van Schiphol. Daarmee zijn wij in staat mede richting te bepalen.

Activiteiten

Toelichting

01. Het sturen op een kwalitatief sterke regionale hotelmarkt

In 2023 heeft het herstel van het aantal hotelovernachtingen na corona doorgezet. De bezettingsgraad is van 62,3% in 2022 naar 74,8% in 2023 gestegen. Event Park Amsterdam (EPA) heeft afgelopen jaar een opdracht ontvangen voor het uitvoeren van promotionele activiteiten voor de zakelijke markt. Hiervoor heeft EPA onder andere op twee internationale beurzen gestaan en zijn promotionele activiteiten georganiseerd. Dit heeft geresulteerd in diverse aanvragen voor zakelijke bijeenkomsten in Haarlemmermeer. In samenwerking met Schiphol en Koninklijke Horeca Nederland afdeling Haarlemmermeer is een onderzoek uitgevoerd naar een gezamenlijk hotelshuttlesysteem. Nagenoeg alle hotels in Haarlemmermeer hebben meegedaan met het onderzoek. Dit heeft tot een positief rapport geleid, waarin is aangegeven dat het technisch en financieel haalbaar is. De volgende stap is om de governance en de organisatie verder uit te werken.
De hotelmarkt geeft nog een wisselend beeld. Een aantal locaties waar de afgelopen jaren een omgevingsvergunning voor een hotel is afgegeven, is nog niet ontwikkeld door diverse marktomstandigheden, waaronder de netcongestie. Op basis van het afwegingskader hotels is een aantal aanvragen beoordeeld. Voor een uitbreiding van een hotel heeft regionale afstemming plaatsgevonden op basis van het MRA Ontwikkelkader Verblijfsaccommodaties, met positief resultaat. Ook hebben we deelgenomen aan het expertteam verblijfsaccommodaties voor een mogelijke hotelontwikkeling in de AM-regio.

2. Een leidende rol spelen binnen de regionale logistieke sector

Uiteraard blijft de luchtvaart, en de voor Haarlemmermeer zo zichtbare logistiek die daaraan is gekoppeld, één van de focussectoren voor de Haarlemmermeerse economie. Vanuit de diversificatiestrategie zijn hier vijf focussectoren aan toegevoegd:

• ICT & Technologie

• Groothandel & Consumer Goods

• Specialistische zakelijke dienstverlening

• Life sciences & health/Pharma & Medical

• Energie & grondstoffen

De extra aandacht voor deze focussectoren betekent niet dat we andere sectoren en branches loslaten. Eerder vastgesteld beleid voor bijvoorbeeld commerciële voorzieningen, datacenters en voor cultuur, sport en recreatie blijven van kracht. De aandacht voor de focussectoren betekent wel dat de gemeente voor andere sectoren geen expliciet economisch beleid voert.
De gemeente was ook in 2023 de voorzitter van het regionale logistieke platform, de Amsterdam Logistics Board.

3. Het stimuleren van regionale en Europese samenwerking in de transitie naar een circulaire economie

Dankzij ons MRA samenwerkingsverband, met 32 andere deelnemende overheden, dragen we bij aan een duurzame metropool. We streven naar een regionale economie die op de lange termijn internationaal succesvol is en tevens circulair. Daarvoor wordt binnen de MRA gewerkt aan drie programmalijnen: Circulair Inkopen & Opdrachtgeverschap, Aanpak Materiaalstromen en Circulaire Gebiedsontwikkeling. Daarnaast is er ook vanuit de MRA een traject gestart om de energietransitie en grondstoffentransitie met elkaar te verbinden. In het begin van het jaar zijn we aangesloten bij Circulair West. Door deze samenwerking neemt Haarlemmermeer deel aan een breder netwerkplatform en kennisontwikkeling buiten de MRA op het gebied van circulariteitsvraagstukken. Afgelopen jaar zijn we actief betrokken geweest bij het innovatieve businessnetwerk SHARE Haarlemmermeer en zijn de contacten binnen Amsterdam Smart City opnieuw gelegd. Door onze samenwerking met C-Creators op het gebied van circulaire bouw hebben we mogen bijdragen aan de ontwikkeling van een integrale gebiedsontwikkelingtool, welke in 2024 wordt gelanceerd. Deze tool helpt bij het maken van integrale keuzes binnen gebiedsontwikkeling door op een visuele en behapbare manier inzicht te geven in de onderlinge samenhang van duurzaamheidsambities, de bijbehorende ruimtelijke impact en hoe maatregelen bijdragen aan het sluiten van grondstofkringlopen.

4. Economische Agenda Amstelland-Meerlanden

De bouwsteen positionering Economisch Vestigingsklimaat Amstelland Meerlanden (2022) vormde in 2023 de basis voor input voor diverse trajecten binnen de MRA; onder andere de MRA bedrijventerreinenstrategie en de Economische ruimtelijke strategie. Ook was het de bouwsteen voor het economisch deel van de propositie van de regio Amstelland Meerlanden voor de MRA Agenda 2024-2028. Hierbij is ingezet op de twee ecosystemen transport, logistiek en handel en zakelijke, financiële en ICT-dienstverlening. De drie vestigingsfactoren uit het AM bouwsteen zijn: het optimaliseren van de fysieke bedrijfsomgeving, de beschikbaarheid van geschikte werknemers en het versterken van de bereikbaarheid. Wat betreft deze drie vestigingsfactoren lag, gezien de lopende MRA-trajecten, in 2023 de focus op het optimaliseren van de fysieke bedrijfsomgeving

5. Het actualiseren van de Plabeka-afspraken

De voortdurende economische dynamiek, gecombineerd met uitdagingen op het gebied van woningbouw, bereikbaarheid en de energietransitie, blijft leiden tot ruimtelijke vraagstukken op MRA-niveau. Het Platform Bedrijven en Kantoren (Plabeka) is daarom bezig met het ontwikkelen van een Economisch Ontwikkelperspectief MRA (EOP MRA). Dit initiatief richt zich op vijf kernopgaven:

1. het versterken van onderzoeks- en innovatie-ecosystemen;

2. de slimme specialisatie van bestaande sectoren en clusters;

3. het vinden van balans tussen wonen, werken, voorzieningen en bereikbaarheid;

4. onderzoek naar het sociaaleconomische karakter van de deelregio;

5. het opstellen en onderschrijven van een regionale bedrijvenstrategie MRA.

Educatieve en arbeidsmarkt gerelateerde vraagstukken worden eveneens meegenomen. Dit resulteert in een samenhangend EOP MRA en levert tevens waardevolle economische input voor MRA- en Rijkstrajecten, zoals de Verstedelijkingsstrategie en het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving. Het is van belang om, naast de ruimtelijke behoeften voor woningbouw en bereikbaarheid, ook ruimte te behouden voor economische activiteiten en werkgelegenheid.

6. Marketing en acquisitie

In 2023 heeft de gemeente zich gericht op het behouden van gevestigde bedrijven die een significante bijdrage leveren aan de economie. Hierbij lag de focus op duurzaamheid, innovatie, impact op lokale bedrijven en de versterking van hun positie binnen de MRA. Een nieuwe component - behalve de economische - die gedurende 2023 opkwam, betreft de maatschappelijke bijdrage, beïnvloed of geïnspireerd door bredere maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland. Dit hebben wij gedaan door middel van gesprekken met de markt, het vergroten van de zichtbaarheid op digitale platformen zoals LinkedIn, het organiseren van kennis- en verdiepingsbijeenkomsten, bedrijfsbezoeken aan ondernemers die hebben geïnvesteerd in innovatie en duurzaamheid, een handelsmissie naar Engeland, de organisatie van de Dag van de Ondernemer etc. Ook zijn met het Haarlemmermeers Ondernemers Platform (HOP) nieuwe afspraken gemaakt om een groter en beter bereik tot de Haarlemmermeerse ondernemers te krijgen.

7. Het regionaal monitoren van commerciële voorzieningen

De jaarlijkse input voor de provinciale detailhandelsmonitor van de provincie Noord-Holland is geleverd. De resultaten van de analyses en input van gemeenten zijn gebundeld in de Monitor Detailhandel Noord-Holland 2022-2023, vastgesteld door Gedeputeerde Staten in september 2023. In deze monitor zijn alle feiten rondom de detailhandel in Noord-Holland opgenomen op het gebied van winkelaanbod, werkgelegenheid in de detailhandel, leegstand, toekomstbestendigheid van winkelgebieden en plannen en initiatieven. De gegevens gebruiken organisaties zoals marktpartijen, regio’s en gemeenten voor het maken en uitvoeren van projecten, onderzoek en beleid. Wij nemen deel aan de Regionale Adviescommissies Noord-Holland waar we met onder andere de gemeenten in de regio initiatieven afstemmen.

8. Het positief ontwikkelen van de verwevenheid tussen luchthaven en samenleving

Er is spanning tussen ruimtelijke ontwikkelingen en vliegen. Sprake is van een omvangrijke woningbouwopgave maar dit wordt beperkt door de veiligheids- en geluidcontouren rondom Schiphol. We onderzoeken hoe verdere verstedelijking rondom Hoofddorp mogelijk kan worden gemaakt. De provincie Noord-Holland en de Bestuurlijke Regie Schiphol werken samen in het programma NOVEX Schipholregio. Doel is om de leefomgevingskwaliteit van de Schipholregio te verbeteren. We zetten in op versnelling en versterking van de besluitvorming. Eind juni 2023 is het ontwikkelperspectief gepresenteerd. Op 7 december 2023 hebben partijen de uitvoeringsagenda NOVEX Schipholregio gepresenteerd met daarin 33 concrete verkenningen, acties en besluiten die bijdragen aan een verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving. Op 12 juni 2023 heeft de minister van Infrastructuur & Waterstaat bekend gemaakt dat de ruimtereservering voor een parallelle Kaagbaan wordt opgeheven. Samen met provincie en Rijk werken we aan concrete plannen om de kwaliteit van de leefomgeving te vergroten en een leefbaar en duurzaam Rijsenhout te realiseren. Innovatief bouwen kan een basis zijn om op een slimmere manier samen te leven met de luchthaven. In het fieldlab aan de Rijnlanderweg hebben we getest of gebouwen zo ontworpen en gepositioneerd kunnen worden dat bewoners minder geluidshinder van vliegverkeer hebben. Uit het onderzoek blijkt dat het geluidniveau van vliegtuigen tot 14 decibel kan verminderen in de buurt van afgeschermde gevels.