Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Door het actief betrekken van inwoners en ondernemers bij ruimtelijke ontwikkelingen en het creëren van draagvlak bij direct belanghebbenden maken we ruimtelijke plannen die voorzien in een stabiel evenwicht tussen diverse ruimtelijke spanningsvelden. Werken en wonen, wonen en recreëren, winkelen en wonen, uitgaan en wonen, vermaakbehoeften van diverse leeftijdscategorieën, alles moet in samenhang worden gebracht waarbij het welzijn voorop staat in de afweging van het algemeen belang. Wij staan hierbij een gebiedsgerichte aanpak voor, waarbij per gebied, samen met de in het gebied betrokkenen, integrale visies en plannen kunnen worden gemaakt. Ruimtelijke kwaliteit en een goed en gezond leefmilieu zijn daarbij onze uitgangspunten.

Activiteiten

Toelichting

01. Implementatie van de Omgevingswet

De Omgevingswet brengt een grote stelselwijziging in het omgevingsrecht en een nieuwe manier van werken in de ontwikkeling en het beheer van de fysieke leefomgeving. De reikwijdte van de wet strekt zich uit van strategische visie, gebiedsontwikkeling en beheer tot vergunningverlening, handhaving en toezicht en de bijbehorende (digitale) informatievoorziening en dienstverlening. De impact van de wet is daarmee groot. De inwerkingtreding is door het Rijk meerdere keren uitgesteld. De beoogde inwerkingtredingsdatum is nu 1 januari 2024.

Er zijn vier belangrijke producten te onderscheiden: de omgevingsvisie, het Omgevingsplan, de Omgevingsvergunning en het Omgevingsloket.

• De gemeenteraad heeft de definitieve Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 in maart 2022 vastgesteld (2021.0003036).

• In 2022 is ambtelijk verder gewerkt aan de basisregelset voor het Haarlemmermeerse model-omgevingsplan (2020.0001356).

• De interne pilot om te ervaren hoe het proces voor de standaard vergunningsverleningsprocedure van acht weken het beste ingericht kan worden, is gecontinueerd. Multidisciplinaire teams beoordelen aan zogenoemde intake- en omgevingstafels op efficiënte wijze initiatieven en aanvragen van inwoners en ondernemers.

• Bij de start van de wet is de informatie over de fysieke leefomgeving digitaal toegankelijk voor iedereen via het landelijke Omgevingsloket. Haarlemmermeer is al in 2020 aangesloten op het loket.

02. Versterken van ruimtelijke kwaliteit

Belangrijk onderdeel van de Omgevingswet is de zorgplicht voor de omgevingskwaliteit in onze gemeente. In de Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 doen we daar uitspraken over. De Omgevingsvisie moet een goede vertaling krijgen naar regels voor het beoordelen van bouwinitiatieven uiteindelijk in het Omgevingsplan. De Omgevingsvisie is te veel op hoofdlijnen. Daarom hebben we een aantal kaders opgesteld om de omgevingskwaliteit duiding te geven, dit jaar zijn daarvoor vastgesteld de Verdichtingsvisie Haarlemmermeer 2040 (2022.0000047) en de Visie Polderlinten en beeldkwaliteitsplan voor de erven (2022.0000056). Wij hebben de ambitie om veel woningen te bouwen met de daarbij behorende voorzieningen. Om de leefbaarheid daarbij op peil te houden en te verbeteren hebben we dit jaar gewerkt aan de Nota Omgevingskwaliteit. Dit is een paraplunota waar alles bij elkaar komt. De Nota Omgevingskwaliteit is er om regie te kunnen voeren op de samenhang en vanuit de integraliteit de stap naar beoordelingsregels voor het Omgevingsplan te kunnen maken. Hiermee zijn wij beter in staat om nieuwe bouwinitiatieven vanuit een integraal kader te inspireren, te adviseren en te toetsen. Het benutten en behouden van de ruimtelijke dragers van gemeente Haarlemmermeer: het verkavelingspatroon, de polderdijken, het agrarische karakter en de historische landschappen zijn daarbij leidend.

03. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio

Op 21 januari 2022 heeft de raad ingestemd met het Verstedelijkingsconcept Metropoolregio Amsterdam (MRA) als samenwerkingsproduct van de regio, waarmee een regiobrede basis is gelegd voor het maken van afspraken met het Rijk.

Essentieel is de nadrukkelijke inzet op de verdere ontwikkeling van onze regio als een toekomstbestendige, evenwichtige meerkernige metropool. Met deze koers wordt ruimte gegeven aan 325.000 extra woningen tot 2050, waarvan minimaal 175.000 tot 2030 en ongeveer evenveel aan banen. En met de integrale aandacht die er is voor de grote maatschappelijke opgaven en transities waar we voor staan, bouwen we niet alleen woningen, maar duurzame steden en samenlevingen in een aantrekkelijk en vitaal landschap. Daarmee versterken de afzonderlijke gebieden van de MRA elkaar en de regio als geheel.

In 2022 hebben we in de MRA met elkaar en met het Rijk de opgaven verder uitgewerkt, oplossingen gezocht en de fasering opgenomen in een investeringsstrategie (bekostiging en financiering). Dit heeft dit jaar geleid tot de toekenning van rijksgelden voor de gebiedsontwikkeling rondom NS Station Hoofddorp en de doortrekking van de Noord/Zuidlijn tot Hoofddorp.

04. Ontwikkelen van woningbouwlocaties (versnelling woningbouw)

De druk op de woningmarkt in onze regio blijft onverminderd hoog en vanuit deze opgave zijn wij in 2017 gestart met de versnelling van de woningbouw voor de gebiedsontwikkeling van Lisserbroek Noord, Nieuw-Vennep West, Cruquius-Zwaanshoek en de transformatielocaties Cruquius-Bennebroekerdijk, Hoofddorp Noord en Pionier-Bolsterrein. De gemeenteraad heeft de Investeringsstrategie schaalsprong wonen vastgesteld (2021.0002603) .

De gebiedsontwikkeling van de versnellings- en transformatielocaties bevinden zich nu in verschillende fases:

Voor Lisserbroek-Binnenturfspoor en Lisserbroek-Noord zijn de intentieovereenkomsten eind 2022 andermaal verlengd. Na de afwijzing van de woningbouwimpuls (WBI) aanvraag 3e tranche door de minister van Binnenlandse Zaken hebben de ontwikkelaars een alternatief ontwikkelingsvoorstel in onderzoek genomen dat zonder rijksbijdrage kan worden ontwikkeld. Kern daarvan is een aanpassing van de gebiedsontsluiting. Verder werken we aan de afronding van de benodigde planproducten zoals essentiekaarten en gebiedsenveloppe. De Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) is op 16 juni 2022 door de gemeenteraad vastgesteld. Er is gewerkt aan overeenstemming over een Hoofdlijnenakkoord met daarin de commerciële afspraken, alsmede een tweetal anterieure overeenkomsten.

Voor Nieuw-Vennep West is de intentieovereenkomst verlengd tot 6 juli 2023. Er is gewerkt aan de afronding van het gemeentelijke Stedenbouwkundig Programma van Eisen. Dit gaat in co-creatie tussen de betrokken ontwerpers van marktpartijen en de gemeente. Na inhoudelijke overeenstemming wordt een en ander ook uitgewerkt in anterieure afspraken. Met deze voorbereidingen in 2022 streven we naar een overeenstemming over de planologische en stedenbouwkundige kaders, alsmede een Project- en realisatieovereenkomst.

Afgelopen jaar is het Stedenbouwkundig Programma van Eisen van Hoofddorp-Noord door de gemeenteraad vastgesteld en hebben we een anterieure overeenkomst ondertekend voor deze locatie met 600 woningen. Tevens is het ontwerpbestemmingsplan in procedure gebracht dat in de eerste helft van 2023 naar verwachting kan worden vastgesteld.

Voor de gebiedsontwikkeling van Cruquius-Zwaanshoek en Cruquius Bennebroekerdijk hebben de grondeigenaren een stedenbouwkundig masterplan opgesteld. Het plan is intern getoetst en voldoet niet aan de ambities en kaders zoals opgenomen in de 80% Programma van Eisen. Afgelopen periode is veel discussie geweest over de hoeveelheid groen, aantal woningen en de infrastructuur. De grondeigenaren geven aan dat voor hun de businesscase niet haalbaar is door het programma van eisen en de benodigde aansluiting van de infrastructuur.

Voor het Pionier-BOLS terrein in Nieuw-Vennep hebben we een WBI subsidie toegekend gekregen van het Rijk. Het Masterplan Pionier-BOLS (2021.00031830) is 3 maart 2022 vastgesteld. Inmiddels is met Bolskwartier de intentieovereenkomst vernieuwd en wordt gewerkt aan een anterieure overeenkomst. Voor De Pionier zijn kickoff bijeenkomsten georganiseerd om grondeigenaren te informeren en uit te nodigen om dele te nemen aan de transformatie. Het Westerdreefkwartier met 136 woningen wordt nu gebouwd en in 2023 opgeleverd.

05. Gebiedsvisie stationsgebied Hoofddorp

Voor het Stationsgebied is veel onderzoek gedaan ten behoeve van het Ontwikkelkader dat nu wordt opgeteld. Het ging daarbij om onderzoek door externe bureaus op het gebied van stedenbouw, het te realiseren programma, groen en landschap, bereikbaarheid, geluid, klimaatadaptatie, energie en water en de positionering van het gebied. Het Ontwikkelkader is een ruimtelijk document dat de basis vormt voor de stedenbouwkundige plannen die in samenwerking met de publieke en private partners opgesteld gaan worden. Het Ontwikkelkader speelt ook een rol in het selecteren van die partners.

Separaat is het samenwerkingsmodel, de governance, verder uitgewerkt zodat in 2023 publieke en private samenwerkingspartners geselecteerd kunnen worden. Het Stationsgebied is voor het ministerie van BZK een voorbeeldproject voor een nieuwe vorm van samenwerking.

Een belangrijke mijlpaal was de vestiging van de Wet Voorkeursrecht Gemeenten in het gebied. Doordat dit tijdig is gebeurd zijn zo’n 15 panden aan de gemeente aangeboden wat in een geval inmiddels tot verwerving heeft geleid. Ook is voortgang geboekt in het onderzoek naar de toekomst van station Hoofddorp als Multimodale Knoop Hoofddorp (MKH). Met de belanghebbenden is de zogenaamde werkhypothese uitgewerkt.

06. Ontwikkeling van Stadscentrum Hoofddorp

Met het programma Stadscentrum Hoofddorp bouwen we aan de toekomst van Hoofddorp: een levendig en bereikbaar stadscentrum in het hart van de Randstad. Het stadscentrum wordt een centrale ontmoetingsplek voor iedereen, die wil wonen, werken, ontspannen en winkelen. Door deze ontwikkelingen positioneert Hoofddorp zich steeds meer als een stedelijk gebied dat in de MRA in toenemende mate aan belang wint. Hierbij focussen wij ons naast duurzaamheid ook op de volgende subdoelen: aantrekkelijker, levendig, sociale structuur en bereikbaarheid. Om deze doelen te bereiken, brengen wij samenhang aan in alle ontwikkelingen:

• ruimtelijke maatregelen (parkeeropgave, infrastructuur, energievoorziening, autoluw maken);

• Hyde Park (woningbouw door diverse ontwikkelaars, Gerritshoeve);

• Stadspark (Wandelbos, Loods Fruittuinen, tennislocatie);

• Raadhuisplein en omgeving (Raadhuisplein, gemeentehuis, voorzetgebouw, diverse initiatieven);

• Binnenweg en omgeving (Binnenweg 3, Binnenweg 4, Nieuweweg 103);

• winkelcentrum (locatie De Deining (voormalige V&D), Apriscoterrein, Concourslaan, plannen Wereldhave en Burgemeester van Stamplein).

In het afgelopen jaar hebben we gewerkt aan een visie voor het stadscentrum die in het eerste kwartaal van 2023 voor participatie met bewoners, ondernemers en belanghebbenden zal worden besproken. Verder zijn met de projectontwikkelaars van locatie De Deining en ook het Apriscoterrein stappen gezet in de verdere ontwikkeling van die locaties. Daarnaast wordt het voormalige raadhuis gesloopt en hebben we samen met de architect en adviseurs voor het nieuwe gemeentehuis gewerkt aan het Voorlopig Ontwerp. We zijn ook een huurovereenkomst aangegaan voor onze tijdelijke gemeentelijke huisvesting. Voor Hyde Park is een aanvullende overeenkomst gesloten en zijn anterieure overeenkomsten afgesloten met ontwikkelaars.