Beleidsdoel B: Het versterken van onze strategische positie door samenwerking in de regio, met een focus op de logistiek, kennisintensieve en (inter)nationale dienstensectoren en op de maatschappelijke inpassing van de luchtvaart.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

De (internationale) concurrentie gaat steeds meer over metropolen en deze beïnvloeden ook de nationale economie. Hiermee is er een gedeeld belang in de MRA om de economische positie van de regio te versterken. Wij werken daarom samen met aangrenzende gemeenten, provincies, Rijksoverheid, private partijen en kennisinstellingen bij voor ons belangrijke vraagstukken. Wij zorgen ervoor goed vertegenwoordigd te zijn in de verschillende regionale samenwerkingsstructuren.

Op economisch gebied wordt in de MRA in verschillende gremia gewerkt.

  • In het Platform Economie werken we samen aan opgaven die voortkomen uit veranderingen in de regionale economische structuur.

  • De Amsterdam Economic Board (AEB) heeft tot doel welvaart en welzijn in de MRA toekomstbestendig te versterken middels samenwerking van bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen met als inzet innovatie en economische ontwikkeling.

  • Amsterdam InBusiness (AIB) is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Amstelveen, Amsterdam, Almere en Haarlemmermeer dat de acquisitie en het relatiebeheer van internationale investeerders en bedrijven in de MRA op zich neemt.

  • Via AIB zitten wij in de vereniging Amsterdam Airport Area (AAA). Zij begeleiden met name logistieke bedrijven. AAA werkt nauw samen met AIB.

De mainport Schiphol is een belangrijke aanjager van de Haarlemmermeerse economie. Wel moeten leefbaarheid en groei van de luchthaven in balans met elkaar zijn.

Wij willen samen met alle belanghebbenden in de regio de verwevenheid en wisselwerking tussen de luchthaven Schiphol, de economie en de kwaliteit van de leefomgeving verder ontwikkelen. Het verder onderzoeken van de mogelijkheden van toepassing van geluidsadaptief bouwen is daar onderdeel van. Bij verdere ontwikkeling van de luchthaven heeft veiligheid de hoogste prioriteit. Een internationaal sterke luchthaven heeft een sterke regio en daarmee ook een sterke gemeente nodig. Haarlemmermeer neemt met dit doel deel aan de besluitvormingstrajecten rondom de ontwikkeling van Schiphol. Daarmee zijn wij in staat mede richting te bepalen.

Activiteiten

01. Het sturen op een kwalitatief sterke regionale hotelmarkt

02. Een leidende rol spelen binnen de regionale logistieke sector

03. Het stimuleren van regionale en Europese samenwerking in de transitie naar een circulaire economie

04. Economische Agenda Amstelland-Meerlanden

05. Het actualiseren van de Plabeka-afspraken

06. Gezamenlijke internationale marketing en acquisitie

07. Het regionaal monitoren van commerciële voorzieningen

08. Het positief ontwikkelen van de verwevenheid tussen luchthaven en samenleving

Toelichting

01. Het sturen op een kwalitatief sterke regionale hotelmarkt

Met het verblijfsaccommodatiebeleid gemeente Haarlemmermeer 2021-2025 wordt ingezet op het versterken van en gestreefd naar een toekomstbestendig, evenwichtig en gediversifieerd aanbod van verblijfsaccommodaties in Haarlemmermeer om zo ons eigen toeristisch aanbod te versterken.

In 2022 is voor de verblijfsaccommodaties het herstel na de coronacrisis ingezet, maar is nog niet op het niveau van 2019. Een aantal hotels vangt statushouders en vluchtelingen op waaronder Oekraïners. Daarnaast heeft deze sector ook te maken met personeelstekort.

In verband met de marktomstandigheden is het aantal aanvragen voor hotelontwikkelingen in het afgelopen jaar beperkt. In diverse projecten en gebiedsontwikkelingen worden de mogelijkheden voor verblijfsaccommodaties onderzocht. Voor nieuwe hotelontwikkelingen hanteren we een afwegingskader met criteria, als voldoende marktruimte en onderscheidend concept (diversificatie). Ook worden nieuwe grotere hotelontwikkelingen (50 slaapplaatsen of meer) regionaal getoetst aan het MRA Ontwikkelkader en krijgen een niet-bindend advies van een expertteam. Ook zetten we in op andere kleinschaligere en kwalitatieve verblijfsaccommodaties. Toeristen die in onze gemeente verblijven kunnen een bijdrage leveren aan het versterken van lokale voorzieningen. Uiteraard zijn de economische aspecten een belangrijke drijfveer voor dit soort ontwikkelingen.

02. Een leidende rol spelen binnen de regionale logistieke sector

De wethouder Luchthavenzaken is de voorzitter van de Amsterdam Logistics Board en de wethouder economie zit namens de VRA in de Amsterdam Logistics Board. Door ons is subsidie verleend (2022.0002416) aan het Smart Cargo Mainport Programma-Tranche 3 van aanvrager Schiphol Nederland B.V. uit de reserve Versterking (lucht)vrachtketen. Het betreft hier regionaal geld dat bij ons in beheer is.

03. Het stimuleren van regionale en Europese samenwerking in de transitie naar een circulaire economie

Door het MRA samenwerkingsverband dragen we bij aan een toekomstbestendige metropool: een regionale economie die op de langere termijn internationaal succesvol is, is een schone economie.

Naast SHARE Meets, hét innovatieve circulaire netwerk in onze regio en onze samenwerking met C-Creators op het gebied van circulaire bouw, zijn er in het afgelopen jaar connecties gelegd en voorbereidingen getroffen om begin 2023 aan te sluiten als vrienden van Circulair West. Door de samenwerking aan te gaan met Circulair West neemt Haarlemmermeer deel aan een breed netwerkplatform buiten de MRA en kennisontwikkelingsinitiatief op het gebied van circulariteitsvraagstukken. Haarlemmermeer heeft bijgedragen aan het vergroten van gezamenlijke circulaire inkoopkracht door de realisatie van de MRA doelstelling van 10%.

Afgelopen jaar had de MRA onder andere plastic, textiel en luiers benoemd als prioritaire grondstofstromen. Vooral voor deze grondstoffen liggen er in metropoolverband kansen om ondernemers te ondersteunen bij de transitie naar circulair grondstoffengebruik. Voor plastic lag de focus op gezondheid en het voorkomen van plastic in de natuur, zoals het stoppen met single-use plastics bij evenementen zoals Mysteryland. Wat betreft textiel is de Roadmap Circulair Textiel ontwikkeld en vastgesteld, met betrekking tot regionale sturing en het realiseren van een schaalsprong in recycling. Voor luiers was de MRA samen met Meerlanden actief om recyclingcapaciteit te organiseren.

04. Economische Agenda Amstelland-Meerlanden

In 2022 is gewerkt aan de uitvoering van het Economische vestigingsklimaat Amstelland Meerlanden Regio: bouwsteen positionering (economische bouwsteen) en de daarin genoemde vestigingsfactoren. Zo zijn de economische ambities vanuit de verschillende collegeakkoorden geïnventariseerd en is gekeken hoe deze zich verhouden tot de economische bouwsteen. Hieruit is naar voren gekomen dat het gemeenschappelijke belang en de urgentie ligt bij de ruimte voor werken en de werklocaties. Dit heeft geleid tot het vaststellen van de bestuurlijke deelregionale focus voor Economie voor 2023, namelijk: de gemeentelijke opgaven werklocaties gezamenlijk verbinden aan de bedrijventerreinenstrategie MRA en visa versa. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de Verstedelijkingsstrategie MRA. Ook is er een aantal acties benoemd om de deelregionale focus te concretiseren.

Ook heeft de AM-regio deelgenomen aan het regionale onderzoek naar de nulmeting innovatie ecosystemen. Voor elke deelregio in de MRA zijn de ecosystemen in beeld gebracht. AM heeft binnen dit onderzoek een extra ecosysteem laten onderzoeken: naast Greenport ook zakelijke, financiële en ICT dienstverlening. Dit regionale onderzoek is één van de vijf opgaven die binnen Plabeka verband (Platform Kantoren- en bedrijven) worden opgepakt in het kader van de Verstedelijkingsstrategie MRA. Daarnaast volgt de AM regio, langs de lijn van het Platform Economie, alle ontwikkelingen aangaande ruimte voor werken en de werklocaties. Hier vindt bestuurlijk afstemming over plaats in het portefeuilehoudersoverleg AM indien nodig.

05. Het actualiseren van de Plabeka-afspraken

In 2022 is in Plabeka – en deelregionaal AM verband- gewerkt aan de opgave tot het versterken van thematische innovatie-ecosystemen, de opgave naar de balans van wonen-werken-voorzieningen-bereikbaarheid en er is een start gemaakt met het opstellen van een regionale bedrijventerreinen strategie MRA. Doel van deze opgaven en het opstellen van de bedrijventerreinenstrategie MRA is om economische input te leveren voor de Verstedelijkingsstrategie MRA, maar ook om als bouwsteen te dienen voor het uiteindelijk op te stellen Economisch ontwikkelperspectief MRA. Over de opgave tot het versterken van thematische innovatie-ecosystemen kan gemeld worden dat deze zich in de afrondende fase bevindt. De uitkomst is dat er voor de Amstelland Meerlanden regio met name innovatie ecosysteem sierteelt, handel en logistiek nader verkend kan worden voor een mogelijk vervolg in samenwerking met de Greenport Aalsmeer Voor de regionale bedrijventerreinen zijn in 2022 de hoofdlijnen bestuurlijk vastgesteld in het Platform Economie. Daarnaast is in 2022 een nieuwe Plabeka vraagraming 2030-2040 opgesteld. Voor een evenwichtige werklocatiemarkt in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) is het van belang dat vraag en aanbod in kwantitatieve en kwalitatieve zin op elkaar aansluiten. Om hier inzicht in de krijgen stelt Plabeka periodiek een ruimtebehoefteprognose op voor kantoren, bedrijventerreinen en haventerrein.

06. Gezamenlijke internationale marketing en acquisitie

In 2022 heeft Marketing en Acquisitie (M&A) bijgedragen aan een toekomstbestendige groei naar een diverse en veerkrachtige economie in Haarlemmermeer. Dit is gedaan door reeds gevestigde investeerders te behouden en door nieuwe investeerders (eindgebruikers zoals nationale en internationale bedrijven, publiek en private instellingen, alsmede investeerders en commercieel vastgoedpartijen) aan te trekken. Wij richten ons op bedrijven uit de focussectoren ICT (Tech), Life Sciences & Health, Energy en Consumer Goods en Logistiek (diversificatie beleid). Zo zijn in samenwerking met AIB nieuwe internationale bedrijven uit de genoemde focus sectoren voor Haarlemmermeer geacquireerd. Naast gezamenlijke werkbezoeken met het bestuur (onder andere voor de MKB agenda) hebben wij zo’n 50 nationale bedrijven bezocht en relaties gelegd met diverse ondernemers, ondernemersverenigingen, business clubs, innovatie netwerken, brancheorganisaties, vastgoedspecialisten en overige dienstverleners. In aanvulling op bestaande relaties met de gemeenten in de metropool zijn ook relaties gelegd met andere gemeentes zoals in de Bollenstreek. Ook zijn een reeks van evenementen georganiseerd: een bijeenkomst met de burgemeester en ondernemers over ondermijning, de Dag van de Ondernemer en vier keer het bestuursoverleg Haarlemmermeers Ondernemers Platform (HOP). Tijdens dit overleg worden de strategische vraagstukken van de Haarlemmermeerse ondernemers en het gemeentelijk beleid met elkaar besproken. Ook arrangeerden wij drie “Amsterdam Airport City” zakelijke lunchtafels. Deelnemers waren bestuurders van internationale bedrijven bij ons gevestigd uit de sectoren Consumer Goods, Energy Transition en Smart Logistics. Als partner van Vastgoedmarketing MRA waren wij vertegenwoordigd op de nationale vastgoedbeurs Provada 2022. Ook waren wij als partner van Holland Metropole op de vastgoedbeurs Expo Real en de MIPIM. Om Haarlemmermeer internationaal op de kaart te zetten publiceerde M&A in 2022 diverse nieuws en bedrijfsinterviews op de Engelstalige website van Amsterdam Airport City en via het LinkedIn-profiel.

In november nam de portefeuillehouder economische zaken, als delegatieleider van de Metropoolregio Amsterdam, samen met Amsterdam Smart City en Trade & Innovate deel aan de Smart City World Expo in Barcelona. Tijdens het bezoek kwamen onderwerpen aan de orde op het gebied van energietransitie, afvalverwerking, mobiliteit (Green Deal: de fiets), data delen en andere zaken die ons sneller naar een klimaatneutrale omgeving helpen. Ook is zij met de vereniging Amsterdam Airport Area (AAA) meegegaan op studiereis naar Kopenhagen. Het doel van deze reis was het leren van ontwikkelingen in deze regio.

07. Het regionaal monitoren van commerciële voorzieningen

De jaarlijkse input voor de provinciale detailhandelsmonitor van de provincie Noord-Holland is geleverd. In deze monitor worden alle feiten rondom de detailhandel in Noord-Holland opgenomen op het gebied van winkelaanbod, werkgelegenheid in de detailhandel, leegstand, draagvlak, plannen en initiatieven. De gegevens gebruiken organisaties zoals marktpartijen, regio´'s en gemeenten voor het maken en uitvoeren van projecten, onderzoek en beleid. Wij nemen deel aan de Regionale Adviescommissies Noord-Holland Zuid waar we met onder andere de gemeenten in de regio initiatieven afstemmen.

08. Het positief ontwikkelen van de verwevenheid tussen luchthaven en samenleving

We hebben de wijze waarop we invulling geven aan de strategische belangenbehartiging rondom het luchtvaartbeleid en de luchthaven vastgelegd in de Strategische inzet Luchthavenzaken 2022 – 2030 (2021.0002735). Dit doen we aan de hand van de thema’s Leefbaarheid, milieu en gezondheid, Veiligheid en bereikbaarheid, Wonen, vliegen en ruimtelijke beperkingen, Economie, Innovatie en Governance en participatie. We streven naar balans tussen duurzame economie en een gezonde leefomgeving.

Op 20 juni verscheen het onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) naar de langdurige blootstelling aan ultrafijn stof. Hierin heeft het RIVM beoordeeld of hogere concentraties ultrafijn stof van vliegtuigen effect kunnen hebben op de gezondheid van omwonenden van Schiphol. Op ons verzoek zijn tijdens een bijeenkomst in juli onze bewoners over de uitkomsten van dit onderzoek geïnformeerd.

Het Kabinet heeft op 24 juni het zogenaamde krimpbesluit genomen waarbij het aantal vliegbewegingen van en naar Schiphol wordt begrensd op 440.000 per jaar. Hiermee ontstaat nieuwe balans tussen het belang van een internationale luchthaven voor Nederland en de kwaliteit van de leefomgeving, specifiek voor omwonenden.

Op 10 oktober hebben Rijk, provincie Noord-Holland en de Bestuurlijke Regie Schiphol de bestuursovereenkomst intenties samenwerking Nationale Omgevingsvisie Extra (NOVEX) Schipholregio getekend met als doel de leefomgevingskwaliteit van de Schipholregio te verbeteren. Gezamenlijk werken we – ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid - aan een gebiedsagenda voor de regio. Het zoeken is nu naar synergie tussen lopende Rijks- en regiotrajecten en proberen waar nodig mogelijke besluitvorming te versnellen.

Ook hebben we in 2022 onze inzet op het onderzoeken, experimenteren en toepassen van geluidadaptieve oplossingen in samenwerking met kennisinstellingen, Schiphol, bedrijfsleven, Rijk en regionale overheden verder verstevigd. Het onderzoek verloopt goed. Uit het onderzoek komen voldoende en goed bruikbare metingen. De analyses geven aan dat er behoorlijke geluidsvermindering te behalen is. Met het Fieldlab willen we experimenteren hoe de kennis van het onderzoek naar geluidsadaptief bouwen in de praktijk kunnen brengen, bijvoorbeeld in een pilot van het bouwen van woningen. Voorwaarden zijn een robuuste financiering en koppeling van partijen en projecten.