Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

De (internationale) concurrentie gaat steeds meer over metropolen en deze beïnvloeden ook de nationale economie. Hiermee is er een gedeeld belang in de MRA om de economische positie van de regio te versterken. Wij werken daarom samen met aangrenzende gemeenten, provincies, Rijksoverheid, private partijen en kennisinstellingen bij voor ons belangrijke vraagstukken. Wij zorgen ervoor goed vertegenwoordigd te zijn in de verschillende regionale samenwerkingsstructuren.

Op economisch gebied wordt in de MRA in verschillende gremia gewerkt:

• In het Platform Economie werken we samen aan opgaven die voortkomen uit veranderingen in de regionale economische structuur.

• De Amsterdam Economic Board (AEB) heeft tot doel welvaart en welzijn in de MRA toekomstbestendig te versterken middels samenwerking van bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen met als inzet innovatie en economische ontwikkeling.

• Amsterdam InBusiness (AIB) is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Amstelveen, Amsterdam, Almere en Haarlemmermeer dat de acquisitie en het relatiebeheer van internationale investeerders en bedrijven in de MRA op zich neemt.

De mainport Schiphol is een belangrijke aanjager van de Haarlemmermeerse economie. Wel moeten leefbaarheid en groei van de luchthaven in balans met elkaar zijn.

Wij willen samen met alle belanghebbenden in de regio de verwevenheid en wisselwerking tussen de luchthaven Schiphol, de economie en de kwaliteit van de leefomgeving verder ontwikkelen. Het verder onderzoeken van de mogelijkheden van toepassing van geluidsadaptief bouwen is daar onderdeel van. Bij verdere ontwikkeling van de luchthaven heeft veiligheid de hoogste prioriteit. Een internationaal sterke luchthaven heeft een sterke regio en daarmee ook een sterke gemeente nodig. Haarlemmermeer neemt met dit doel deel aan de besluitvormingstrajecten rondom de ontwikkeling van Schiphol. Daarmee zijn wij in staat mede richting te bepalen.

Activiteiten

Toelichting

01. Het sturen op een kwalitatief sterke regionale hotelmarkt

Met het verblijfsaccommodatiebeleid gemeente Haarlemmermeer 2021-2025 hebben we ingezet op het versterken van en gestreefd naar een toekomstbestendig, evenwichtig en gediversifieerd aanbod van verblijfsaccommodaties in Haarlemmermeer om zo ons eigen toeristisch aanbod te versterken. De coronacrisis heeft de sector hard geraakt, maar wij willen de verblijfsaccommodaties in de breedte wel versterken. We hebben voor nieuwe hotelontwikkelingen een afwegingskader gehanteerd met criteria, als voldoende marktruimte en onderscheidend concept (diversificatie). Ook worden nieuwe grotere hotelontwikkelingen (50 slaapplaatsen of meer) regionaal getoetst via een operationeel plan MRA Ontwikkelkader en een niet-bindend advies van een expertteam, als uitwerking van de Strategische Agenda Toerisme in de MRA 2025. Ook hebben we ingezet op andere kleinschaligere en kwalitatieve verblijfsaccommodaties.

02. Een leidende rol spelen binnen de regionale logistieke sector

De wethouder Luchthavenzaken is de voorzitter van de Amsterdam Logistics Board en de wethouder economie zit namens de VRA in de Amsterdam Logistics Board. Door ons is het investeringsplan Mainport Logistiek (2021.0000517) vastgesteld. Dit is het kader voor bestedingen uit de reserve Versterking (lucht)vrachtketen. Het betreft hier regionaal geld dat bij ons in beheer is.

03. Het stimuleren van regionale en Europese samenwerking in de transitie naar een circulaire economie

De MRA is samenwerkingspartner voor Haarlemmermeer op gemeentegrens-overstijgende onderwerpen, die raken aan de (internationale) concurrentiepositie, de innovatiekracht en de toekomstbestendigheid van de gemeente en de regio. Afgelopen jaar zijn door de MRA diverse zogeheten Green Deals ontwikkeld. Sommige daarvan zijn een herbevestiging van reeds gemaakte afspraken; andere zijn relatief nieuw. De Green Deals moeten richting geven voor het bereiken van de duurzaamheidsdoelen van onze gemeente en de MRA en helpen om te komen tot een gelijk speelveld binnen de MRA voor bedrijven en ontwikkelaars.

Vanuit het MRA programma Circulaire Economie werken we samen vanuit de programmalijnen: circulaire inkoop en aanbesteding, materiaalstromen en circulaire bouw/gebiedsontwikkeling. Haarlemmermeer werkt samen met C-Creators aan circulair bouwen en zit in de Raad van Toezicht van C-Creators.

04. Economische Agenda Amstelland-Meerlanden (AM)

De economische samenwerking van AM heeft in 2021 opnieuw betrekking gehad op de werklocaties in brede zin. Het omvat ook de regionale samenwerking binnen diverse MRA-trajecten zoals bijvoorbeeld de Verstedelijkingsstrategie en het Economisch Ontwikkelperspectief in het Platform Bedrijven en Kantoren (PlaBeKa). Ten behoeve van deze regionale samenwerking en de MRA-trajecten is er in 2021 door AM een position paper opgesteld: Economisch Vestigingsklimaat Amstelland Meerlanden. Doel van deze paper is om helder en beeldend het verhaal naar voren te brengen waar de AM-regio vanuit economisch perspectief voor staat, wat de bijdrage is aan de MRA en wat de AM-regio in dat verband vraagt of nodig heeft van de MRA. In 2022 zal gewerkt worden aan de uitvoering van de position paper en de daarin genoemde drie vestigingsfactoren te weten: het optimaliseren van de fysieke bedrijfsomgeving, de beschikbaarheid van geschikte werknemers en het versterken van de bereikbaarheid.

05. Het actualiseren van de Plabeka-afspraken

De economische dynamiek – in combinatie met de woningbouwopgave, de bereikbaarheidsopgave en de energietransitie – leidt nog altijd tot ruimtelijke vraagstukken op de schaal van de MRA. In 2020 is daarom op MRA-niveau, in Plabeka verband gestart met het opstellen van het Economisch Ontwikkelperspectief MRA (EOP MRA). In 2021 is gewerkt aan de doorontwikkeling van het EOP MRA. Hieruit is naar voren gekomen dat er in 2022 (en mogelijk 2023) vier onderzoeken uitgevoerd moeten worden. Concreet gaat het om onderzoek naar het versterken van onderzoeks- en innovatie-ecosystemen, naar slimme specialisatie van bestaande sectoren en clusters, naar de balans van wonen-werken-voorzieningen-bereikbaarheid en naar het sociaaleconomische karakter van de deelregio’s. Onderwijs en arbeidsmarkt vraagstukken spelen in al deze verkenningen ook een rol. Op basis hiervan kan een samenhangend EOP MRA worden opgesteld.

06. Gezamenlijke internationale marketing en acquisitie

In het kader van de diversificatie, bezettingsgraad en innovatieopgave hebben wij ons in 2021 gebogen over het internationale investeringsklimaat en ons met name gericht op internationale hoofdkantoren en de sectoren “ICT (Tech)”, “Life Sciences & Health”, “Energy”, “Consumer Goods” en logistiek. Dit deden wij door marketing- en communicatieactiviteiten, met inzet op behoud en acquisitie van internationale bedrijven en investeerders binnen deze focus sectoren. In regioverband werken wij samen onder de naam ‘amsterdam inbusiness’ (aib). Aib is op haar beurt onderdeel van het landelijk Invest in Holland Netwerk, waarbij tevens wordt samengewerkt met de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) van Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO).

In 2021 zijn diverse nieuwsberichten en interviews geschreven en gepubliceerd onder andere op de gemeentelijke website Amsterdam Airport City, de website I Amsterdam en via een nieuw opgericht gemeentelijk LinkedIn-kanaal. Hierdoor zijn de websitebezoeken binnen een jaar verdrievoudigd. Verder konden wij bedrijven helpen bij hun uitbreidingen en het vinden van een nieuwe locatie.

Ook zijn ‘Airport City Business Lunches’ georganiseerd waar wij en het bedrijfsleven uit Haarlemmermeer aanwezig waren.

Als partner van Vastgoedmarketing Metropole Regio Amsterdam hebben wij deelgenomen aan de nationale vastgoedbeurs Provada 2021. Als partner van Holland Metropole waren wij deelnemer op de vastgoedbeurs Expo Real 2021 in München.

07. Het regionaal monitoren van commerciële voorzieningen

We hebben deelgenomen aan het Randstad Koopstromenonderzoek 2021. Dit koopstromenonderzoek brengt in beeld waar inwoners in Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Noord-Brabant boodschappen doen, winkelen en doelgerichte aankopen doen en hoe tevreden ze zijn over de verschillende aankooplocaties. Koopstroomgegevens brengen (verschuivingen van) het winkelgedrag objectief in kaart en vormen daarmee een belangrijke basis voor ons beleid. We hebben hiervoor dan ook extra enquêtes ingekocht en vragen laten toevoegen over het koopgedrag in relatie tot de coronacrisis. Dit onderzoek is uitgevoerd in 2021, de resultaten worden in februari 2022 verwacht. Vanuit het provinciale beleid voor detailhandel is het verplicht om actueel regionaal detailhandelsbeleid te hebben. In 2021 hebben we in de regio Amstelland-Meerlanden gezamenlijk een regionale visie detailhandel opgesteld, waarin ook monitoring aan bod komt. Deze visie is door de raad vastgesteld (2021.0001238).

Ook hebben we de jaarlijkse input voor de provinciale detailhandelsmonitor van de provincie Noord-Holland geleverd. In deze monitor worden alle feiten rondom de detailhandel in Noord-Holland opgenomen op het gebied van winkelaanbod, werkgelegenheid in de detailhandel, leegstand, draagvlak, plannen en initiatieven. De gegevens gebruiken organisaties zoals marktpartijen, regio´s en gemeenten voor het maken en uitvoeren van projecten, onderzoek en beleid. Wij nemen deel aan de Regionale Adviescommissies Noord-Holland Zuid waar we met onder andere de gemeenten in de regio initiatieven afstemmen.

Verder is het relevant te vermelden dat Haarlemmermeer tijdens de coronacrisis meerdere initiatieven heeft ontplooid ten behoeve van de lokale ondernemers, zoals een campagne ‘koop lokaal’ en het verruimen van de mogelijkheden van terrassen. Door in te spelen op dit type ontwikkelingen steunden we onze ondernemers waar dit mogelijk was.

08. Het positief ontwikkelen van de verwevenheid tussen luchthaven en samenleving

We hebben de standpunten van Haarlemmermeer ten aanzien van Schiphol geagendeerd en invulling gegeven aan de strategische belangenbehartiging aan de hand van een aantal thema’s:

1. Leefbaarheid en gezondheid

2. Veiligheid en bereikbaarheid

3. Economie en werkgelegenheid

4. Wonen en vliegen

5. Innovatie

Rondom de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021 heeft de Tweede Kamer veel luchtvaart onderwerpen controversieel verklaard. Het kabinet heeft nog wel besloten over de ontwerp-Voorkeursbeslissing voor de herziening van het luchtruim. Daarnaast werden de ontwerpwijziging Luchthavenverkeersbesluit (LVB) 1 en de ontwerpwijziging voor het Luchthavenindelingbesluit (LIB) in de zienswijzenprocedure gebracht. We hebben hierop zelf en samen met de Bestuurlijke Regie Schiphol (BRS) zienswijzen ingediend.

We hebben met Schiphol en de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) gesprekken gevoerd over de uitvoering van het hinderreductiepakket. Deze is mede afhankelijk van de luchtruimherziening. De eerste maatregel die voor ons relevant is en waarmee kan worden gestart, is het onderzoek naar maatregelen tegen grondgeluid in Badhoevedorp.

We hebben in 2021 onze inzet op het onderzoeken, experimenteren en toepassen van geluidadaptieve oplossingen in samenwerking met kennisinstellingen, Schiphol, bedrijfsleven, Rijk en regionale overheden verstevigd. Afgelopen jaar zijn we gestart met het Fieldlab geluidadaptief bouwen aan de Rijnlanderweg in Hoofddorp. Met het fieldlab willen wij experimenteren hoe we de kennis van het onderzoek naar geluidsadaptief bouwen in de praktijk kunnen brengen.

Afgelopen jaar is onder leiding van het Rijk een impactanalyse gedaan van de nieuwe rekenregels voor cumulatie van geluid die het Rijk wil invoeren. De nieuwe rekensystematiek heeft een forse verzwaring van de hinderlijkheidsfactor van luchtvaartgeluid. Een gevolg is dat het geluidniveau van de hele MRA wordt bestempeld als slecht. Hierdoor zou voor veel woningbouwprojecten nauwelijks nog te motiveren zijn waarom er een acceptabel geluidsniveau is. Uit de impactanalyse blijkt dat onze zorgen terecht zijn. Onze inzet blijft dat de huidige rekenregels beleidsneutraal naar de Omgevingswet worden omgezet.

In oktober heeft Schiphol een plan gepresenteerd waarbij duurzaam taxiën stapsgewijs wordt ingevoerd. Uit onderzoek blijkt dat het op Schiphol gemiddeld een halvering van het brandstofgebruik oplevert en daarmee de CO₂-, stikstof- en (ultra)fijnstofuitstoot reduceert. In 2022 wordt gestart met een vervolg op een eerder experiment en de ambitie is dat duurzaam taxiën de standaardprocedure in 2030 is.

Het advies over de toekomst van de participatie en besluitvorming rond de luchtvaart is afgelopen jaar verder uitgewerkt. De BRS en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) hebben de bestuurlijke kolom vormgegeven. Dit heeft in december geleid tot afspraken over de bestuurlijke samenwerking. Het ministerie van IenW werkt samen met de overige betrokken partijen van de Omgevingsraad Schiphol (ORS) de maatschappelijke raad uit.

Het afgelopen jaar was voor de luchtvaartsector en toerismebranche wederom een zwaar jaar door de gevolgen van de coronacrisis. Er was herstel maar in hoeverre dit doorzet, is onder andere afhankelijk van het verloop van de coronacrisis en reisbeperkingen.