Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

De huidige en toekomstige economische dynamiek in de gemeente en metropoolregio levert nieuwe kansen en uitdagingen op. Hierbij valt te denken aan datagedreven economie, de robotisering, de vergrijzing en de klimaatverandering. Het gemeentelijk beleid moet flexibel zijn om goed aan te sluiten op de ontwikkeling van de wensen van zowel ondernemers als hun klanten. We richten ons zowel op het toekomstbestendig ontwikkelen van nieuwe werklocaties als op het herstructureren, transformeren en verduurzamen van bestaande locaties. Nog meer dan in het verleden worden de functies werken, wonen en de gewenste voorzieningen in samenhang ontwikkeld met als doel een goede werk- en verblijfsomgeving te bieden.

We zetten in op de transitie naar een circulaire samenleving. Om onze welvaart en welzijn op het gewenste peil te houden zullen we anders moeten omgaan met de middelen die onze welvaart tot stand brengen. Aan de verschillende vraagstukken wordt integraal gewerkt, dat wil zeggen dat wordt samengewerkt met betrokkenen.

Activiteiten

Toelichting

01. Het ondersteunen, faciliteren en stimuleren van het startend ondernemerschap en MKB om zich krachtig te ontwikkelen en te innoveren

Door de coronacrisis zijn veel (startende) ondernemers en MKB-bedrijven in zwaar weer terecht gekomen. Onze eerste prioriteit is dan ook de ondernemers te ondersteunen waar dat in onze mogelijkheden ligt. Er vindt frequent overleg plaats met de regio en het bedrijfsleven waaronder de partners Haarlemmermeers Ondernemers Platform (HOP), MKB Nederland en de verenigde horecaondernemers. We signaleren daarbij knelpunten en zoeken daarbij gezamenlijk naar oplossingen.

Indien nodig brengen we knelpunten van ondernemers onder de aandacht bij de provincie en/of het Rijk. Zo hebben we aan het Rijk gevraagd om inkomensondersteuning voor startende horecabedrijven een nadrukkelijke plek te geven in verdere steunpakketten. Ook ondersteunen we door regelgeving daar waar mogelijk aan te passen (verruiming terrassen en uitstel van betaling belastingen) en door in te zetten op promotie met de campagne “Koop lokaal Haarlemmermeer”. Als uitvoering van het beleid Toerisme, evenementen en Promotie Haarlemmermeer 2020-2025 wordt het huidige citymarketingstrategie aangepast tot een promotiestrategie voor de komende vier jaar, waarbij meer wordt ingezet op promotie van Haarlemmermeer voor de inwoners.

Het programma Zaai heeft dit jaar weer diverse startende ondernemers in Haarlemmermeer gestimuleerd. Dit gebeurde onder andere door middel van individuele coaching. De masterclasses, intervisiesessies en netwerkvorming vonden door de coronamaatregelen veelal online plaats. MKB-ondernemers en zelfstandigen die financieel in zwaar weer verkeren kunnen rechtstreeks bij ons terecht voor de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Ook kunnen zij terecht bij het IMK-initiatief 155 Help een bedrijf. Hierbij vindt vroegsignalering plaats van financiële en andersoortige problematiek bij bedrijven en kan doorverwijzing naar relevante partijen die hulp kunnen bieden plaatsvinden.

02. Het ondersteunen, faciliteren en stimuleren van de agrarische sector in de Omslag naar duurzame en sterke landbouw

Wij zien het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de agrarische sector en de overheid om de land- en tuinbouw in Haarlemmermeer als economische, landschappelijke en culturele drager blijvend te laten floreren. Wij faciliteren de agrarische sector daarom waar nodig en mogelijk en stimuleren de maatschappelijke en landschappelijke rol van deze sector. Want het agrarisch landschap is van grote betekenis voor Haarlemmermeer: voor voedselproductie, cultuurhistorie, landschapsbeheer en recreatief medegebruik.

Er komt een grote transitieopgave op de sector in Haarlemmermeer af als gevolg van onder meer verstedelijking, klimaatadaptatie en het verlies aan biodiversiteit. Wij hebben met de boeren afgesproken om met elkaar te bezien of ons beleid ‘het Agrarisch Perspectief’ nog voldoende steun biedt. In 2020 zijn we gestart met een aantal bedrijfsbezoeken. In 2021 gaan we verder uitzoeken welke type landbouwgebieden we in Haarlemmermeer kunnen onderscheiden.

03. Invulling geven aan korte en lange termijn arbeidsmarktbeleid

De activiteiten die hieronder vallen zijn vaak verbonden aan de activiteiten binnen het Programma Zorg en Werk, beleidsdoel C (Onze inwoners zijn economisch zelfstandig; werk boven uitkering). Ze beogen dat inwoners die zijn aangewezen op een bijstandsuitkering door ondersteuning en een passend re-integratietraject weer werk krijgen en zo in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.

Zowel de korte als de lange termijn arbeidsmarktactiviteiten richten zich op het verbinden van de drie O’s (Onderwijsinstellingen, Overheden en Ondernemers) om de mismatch op de arbeidsmarkt te verkleinen. Centraal hierin staat dat een goede en nauwe samenwerking tussen de drie O’s ervoor zorgt dat mensen goed passen bij de huidige en toekomstige arbeidsmarktvraag en daardoor geen aanspraak hoeven te maken op een uitkering, minimaregelingen en/of schuldhulpverlening. Als overheid hebben we hier een verbindende rol.

Met de vormgeving van het Regionaal Werk Centrum Groot Amsterdam (RWC) is in de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam voortvarend geanticipeerd op de gevolgen van de coronacrisis. Gemeenten, sociale partners en private partijen werken samen om de mobiliteit binnen sectoren te bevorderen en mensen (van werk-naar-werk) aan het werk te houden. Het RWC biedt ook een duidelijk aanspreekpunt voor ondernemers in de regio met corona gerelateerde vraagstukken.

Andere activiteiten waren de samenwerking in de LEA (Lokale Educatieve Agenda) en de deelname aan door het rijk gesubsidieerde projecten zoals Smart Makers Education en Co-creatie in de Zorg.

04. Verbeteren kwaliteit werklocaties en de aansluiting van het aanbod op de veranderde vraag

We werken aan het leggen van een stevige basis voor toekomstbestendige werklocaties in Haarlemmermeer. Hiertoe hebben we ook dit jaar onze aanpak van het herstructureren en (re)vitaliseren van werklocaties gecontinueerd. We willen aantrekkelijke woon-, werk- en leefmilieus creëren door het stimuleren van marktpartijen tot kantorentransformatie, sloop, nieuwbouw en functiemenging. De herstructurering van bedrijventerreinen werd dit jaar wederom gedekt vanuit de reserve herstructurering bedrijventerreinen, bestaande onderhoudsbudgetten en provinciale subsidies zoals ‘Herstructurering en intelligent ruimtegebruik bedrijventerreinen’ (HIRB). Hier is jaarlijks voor extra fysieke maatregelen een vast bedrag in de programmabegroting geraamd. In 2020 is gewerkt aan voortzetting van de herstructurering van de locaties Graan voor Visch, De Weeren en Spoorzicht.

Ondernemers, parkmanagementorganisaties en gemeente hebben in het afgelopen jaar met elkaar gewerkt aan de opgave om werklocaties duurzaam en toekomstbestendig te maken. De aanpak is pragmatisch en draagt stapsgewijs bij aan de kwaliteitsverbetering in de bebouwde omgeving door duurzame investeringen (energie, circulariteit) op werklocaties. Voor circa 80 bedrijven op de werklocaties Spoorzicht, Airport Business Park Lijnden en De President zijn bijvoorbeeld collectieve oplossingen in beeld gebracht op het gebied van energie besparen, opwekken en delen op bedrijvenparkniveau. Op deze terreinen zijn op basis van energiescans de kansen voor verduurzaming uitgewerkt in concrete businesscases (zoals isolatie, ledverlichting, zonnepanelen en warmtepompen). In 2020 hebben we met verschillende partijen in de regio (waaronder Metropoolregio Amsterdam, provincie Noord-Holland, Projectbureau Herstructurering Bedrijventerreinen/Schiphol Area Development Company) gewerkt aan het ontzorgen van ondernemers, inclusief financieringsoplossingen, om onder meer zonnedaken op werklocaties te realiseren. De bedrijveninvesteringszone (BIZ) op Graan voor Visch Zuid is in januari succesvol van start gegaan. Gedurende het jaar vond regelmatig overleg plaats met de ondernemers verenigd in de BIZ over de kwaliteit van het bedrijventerrein.

05. Het ondersteunen en faciliteren van ontwikkelingen in het aanbod van commerciële voorzieningen

In december 2019 is het nieuwe 'Beleid voor commerciële voorzieningen; regels en ruimte' na een participatietraject vastgesteld door de raad. Centrale doel van het beleid is de realisatie van een toekomstbestendige voorzieningenstructuur waarbinnen ruimte bestaat voor ondernemerschap, dynamiek en innovatie. Per centrum is de koers aangegeven, naast beleidsregels en pijlers. We geven uitvoering aan dit beleid door ruimtelijke ontwikkelingen, waaronder initiatieven voor (her)ontwikkeling en functiewijzigingen, te begeleiden en te stimuleren om tot toekomstbestendige locaties te komen. Deze koers en maatregelen zijn in lijn met de projecten, gebiedsontwikkelingen en processen die reeds opgepakt zijn zoals bijvoorbeeld het programma Stadscentrum Hoofddorp en de centrumontwikkelingen in Badhoevedorp en Nieuw-Vennep. Vanaf 2020 actualiseerden we de uitvoeringsprogramma´s voor de centra. Doel van de vernieuwing van het uitvoeringsprogramma voor centra is een gezamenlijke update vaststellen en uitvoeren voor de komende jaren met betrokkenen (vastgoed, ondernemers, gemeente en andere betrokkenen).

06. Economische research en gegevensbeheer

Dit betreft onderzoek, analyse en publicatie van werkgelegenheidsstatistieken. De mutaties in werkgelegenheid en leegstand bij bedrijven, kantoren en winkels worden gemonitord en geanalyseerd om beleid te toetsen. In 2020 zijn de doelstellingen om de economische groei en werkgelegenheid te bevorderen slechts ten dele gehaald. Op 1 april 2020 was het aantal banen toegenomen met 2,5% ten opzichte van 1 april 2019. Echter door de coronacrisis was het aantal banen op 1 september 2020 gedaald met 2.500 (2%). Het totaal aantal banen in Haarlemmermeer op 1 september 2020 komt daarmee op 150.000 banen. Een stuk hoger dan op grond van het verlies aan productie in vooral de luchtvaartsector was verwacht. Wat betreft de economische gevolgen van de coronacrisis is de raad in 2020 geïnformeerd door middel van een coronamonitor Economie en is het bedrijfsleven aangehaakt bij drie groepssessies. De coronamonitor Economie, is een overzicht van de ontwikkelingen met betrekking tot corona op het gebied van economie. Daar waar mogelijk is de monitor toegespitst op werklocaties en werkgelegenheid.

07. Beheren en onderhouden van vastgoed niet bestemd voor de openbare dienst

Het betreft enkele objecten die om strategische of andere bijzondere redenen eigendom van de gemeente zijn. Bijvoorbeeld om de bijzondere aard of gebruik van het object (monument, kinderdagverblijf of (dienst)woning en dergelijke).