Vastgoedmanagement

Verbetertrajecten

In juni 2019 is het vervolgonderzoek maatschappelijk vastgoed van de Rekenkamercommissie
(2019.0029408) met de raad besproken. Daarin zijn kort gezegd twee aanbevelingen gedaan:

  1. verbeter het inzicht in de doelmatigheid en doeltreffendheid van de vastgoedportefeuille;
  2. kom met een plan van aanpak om het vastgoedmanagement te professionaliseren.

Naar aanleiding daarvan hebben wij eind oktober 2019 de raad per brief (X.2019.13925) geïnformeerd over ons plan van aanpak voor de professionalisering van het vastgoedmanagement. Hierin is een aantal stappen genoemd die moeten leiden tot een doelmatige en doeltreffende vastgoedportefeuille. Deze zijn weergegeven in Tabel 101.

Tabel 101 

Onderwerp

Datum gereed

I

Een vastgoedadministratie, die actueel, juist en volledig is/blijft en betrouwbaar is.

Eind 2021

II

Herijking van de spelregels rondom vastgoed door het opstellen van een beleidskader Vastgoed.

Eind 2022

III

Opstellen van het eerste Meerjarenperspectief Vastgoed.

Eind 2021

IV

Voldoende kennis en kunde bij leidinggevenden en medewerkers.

Na 2022

V

Een open cultuur, die zich kenmerkt door resultaat- en samenwerkingsgerichtheid, feedback geven en nemen, vertrouwen in elkaars vakmanschap, afspraken nakomen en begrip voor fouten.

Na 2022

I Betrouwbare vastgoedadministratie

De doelstelling om in 2020 de belangrijkste data gecontroleerd te hebben is nog niet bereikt. Personeelsverloop en het thuiswerken zorgt voor extra vertraging. In de tweede helft van 2021 zal dit project worden afgerond, zodat vanaf 2022 rapportages beschikbaar komen, die ons meer inzicht kunnen geven in de portefeuille.

II Beleidskader Vastgoed

In 2015 is het vastgoedportefeuilleplan (2015.0042753) vastgesteld waarin uitvoeringskaders zijn opgenomen voor het beheren en exploiteren van vastgoed. Vervolgens zijn er aanvullende kaders bijgekomen zoals het gebruik van een kostprijsdekkende huur en het aan- en verkoopbeleid (2018.0075089). Nog uit te werken kaders voor (ver)huur, duurzaamheid en toegankelijkheid worden hieraan toegevoegd. In het stappenplan was opgenomen dat er in het voorjaar van 2021 een beleidskader vastgoed zou zijn. Deze planning is niet haalbaar als gevolg van personeelsverloop en het thuiswerken. De planning is bijgesteld naar eind 2022.

III Meerjarenperspectief Vastgoed

Eind 2021 willen wij het eerste Meerjarenperspectief Vastgoed hebben opgesteld. Hiermee bereiken wij het doel om meer inzicht krijgen in de prestaties van de vastgoedportefeuille. In het Meerjarenperspectief Vastgoed wordt over een langere periode gekeken naar de prestaties van de (deel)portefeuille(s) inclusief toekomstige wijzigingen van de portefeuille. Een voorbeeld van een wijziging is bijvoorbeeld om objecten die niet langer tot de kernportefeuille horen op een verkooplijst te plaatsen.

IV en V Voldoende kennis & Open Cultuur

Deze beide trajecten lopen parallel aan de andere trajecten, maar kennen een langere doorlooptijd.

Integraal Accommodatieplan (IAP) en Integraal Huisvestingsplan

In juni 2020 is het IAP vastgesteld (2019.0058287). Hiermee is er een werkwijze vastgelegd om de vraag naar maatschappelijke voorzieningen te bepalen en het aanbod daarop aan te laten sluiten. Door middel van wijkanalyses wordt inzicht verkregen in de behoefte aan voorzieningen en zoeken we naar de best mogelijke manier om die voorzieningen te huisvesten. Daarbij kijken we naar onze beleidsdoelen, ons bestaande vastgoed (en dat van derden) en eventuele ontwikkeling van nieuwbouw. Maar ook naar de gebiedsontwikkelingen, de energietransitie en de planning van het Integraal Huisvestingsplan voor onderwijs (IHP). En we zorgen voor betrokkenheid van onze inwoners bij de plannen die uit de wijkanalyse naar voren komen. In het IAP hebben we afgesproken dat we tenminste vier wijkanalyses per jaar gaan uitvoeren. Middels een amendement op het IAP heeft de raad aangegeven eerst een taakstellend toetsingskader te willen hebben, voordat met de wijkanalyses mag worden gestart. Het Beoordelingskader Maatschappelijke Voorzieningen wordt begin 2021 aan de raad voorgelegd.

Naast het IAP heeft de raad in 2017 het IHP vastgesteld voor de periode 2017-2024. Elke twee jaar wordt dit geactualiseerd. In 2019 is de eerste actualisatie vastgesteld (2019.0057843). Hierin zijn afspraken gemaakt met de schoolbesturen over renovatie van bestaande en ontwikkeling van nieuwe schoolgebouwen voor de periode tot en met 2024. Ook onderwerpen zoals energie-neutrale gebouwen, doordecentralisatie van onderwijshuisvestingsmiddelen en Integrale Kind-centra komen hier aan de orde.

Wat hebben we met het IHP bereikt in 2020:

Ontwikkeling businesscase op basis van Total Cost of Ownership (TCO)

We hebben gewerkt aan de ontwikkeling van een businesscase (Kameleon) op basis van Total Cost of Ownership (TCO). In de businesscase worden zowel de investering voor een energieneutraal schoolgebouw als de toekomstige kosten voor onderhoud en energie in beeld gebracht worden. Deze totale kosten worden gezamenlijk gedragen door het schoolbestuur en gemeente op basis van de door het Rijk beschikbaar gestelde middelen voor onderwijshuisvesting.

Doordecentralisatie

Met de schoolbesturen in Haarlemmermeer hebben we gesproken over doordecentralisatie. Hierbij hebben we keuzes gemaakt over de mogelijke modellen. Per schoolgebouw is een businesscase opgesteld over de verwachte looptijd van de doordecentralisatie (60 jaar). Deze businesscases geven inzicht in de financiële haalbaarheid en bijbehorende risico’s. In 2021 wordt dit project gezamenlijk voortgezet door schoolbesturen en gemeente.

Rietveldschool

De tijdelijke huisvesting voor de Rietveldschool is gerealiseerd en in 2021 start de bouw van de nieuwe Rietveldschool.

Projecten

We hebben samen met de schoolbesturen veel tijd en energie gestopt in de voorbereiding van de bouwprojecten voor Kameleon, Zwaan, Halfweg, Zwanebloem, Dik Trom, Juliana van Stolberg en de VO-scholen in Lincolnpark (Hoofdvaart College en De Linie).

Verduurzaming

Bij de Voorjaarsrapportage 2020 zijn budgetten beschikbaar gesteld voor energie labels
(E-labels) en het kunnen uitvoeren van energiescans van alle panden die eigendom zijn van de gemeente. Met het aanvragen van E-labels en het uitvoeren van energiescans ontstaat inzicht in de energieprestatie van de vastgoedportefeuille. Dat helpt bij het beoordelen welke panden verduurzaamd moeten worden op grond van wet- en regelgeving en welke interessant zijn om te verduurzamen om tot reductie van CO₂ uitstoot te komen. Hierbij wordt aangesloten bij de Sectorale Routekaart Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed (VNG, mei 2020). Hierbij is de opdracht om ten opzichte van 1990 in 2030 tot 30% reductie CO₂ uitstoot te komen en voor 2050 tot 95% reductie.

Op 31 december 2020 is het aanvragen en registreren van E-labels grotendeels afgerond. Van de 141 panden waar E-labels nodig zijn, is voor 131 panden (93%) een E-label geregistreerd. Voor tien panden (7%) is dat niet gelukt, meestal omdat gebruikers moeite hadden om de adviseur toegang te verlenen tot het pand als gevolg van coronamaatregelen.