In Tabel 136 staan de Netto Contante Waardes (NCW) van de grondexploitatieprojecten per 1 januari 2022. De waardes zijn opgebouwd uit projectresultaten en autonome effecten (niet stuurbare markteffecten zoals bijvoorbeeld rente en inflatie). Ter vergelijking is ook de stand per 1 juli 2021 opgenomen. Verschillen ontstaan door een veranderde inschatting van het verloop van een project, maar ook door het toevoegen of afsluiten van projecten.

Het BBV schrijft voor dat voor de winstnemingen het realisatiebeginsel (Percentage of Completion (POC) gehanteerd wordt. Project specifieke risico’s worden op de winstnemingen gecorrigeerd.

De cijfers zijn exclusief Badhoevedorp Centrum, omdat de opbrengsten daarvan aangewend worden ter dekking van de bijdrage aan de omlegging van de A9.

Het actuele geraamde resultaat van de winstgevende projecten is € 67,8 miljoen. Na winstuitname bedraagt dit € 61,7 miljoen. Het resultaat van de verliesgevende projecten van - € 35,1 miljoen is al voorzien in de Voorziening negatieve resultaten plannen. In de voorziening ad € 35,1 miljoen zijn uit voorzichtigheidsoogpunt ook de zogenaamde 85%-risico’s meegeteld: risico’s waarbij de kans dat ze zich voordoen op 85% wordt ingeschat.

Nominale waarde

De BBV-regels schrijven voor dat ook de nominale standen van de projecten worden weergegeven. De nominale standen zijn weergegeven in Tabel 137. Voor een toelichting op de verschillen tussen de nominale waarde en de NCW wordt verwezen naar het MPG.

De cijfers zijn exclusief Badhoevedorp Centrum, omdat de winsten daarvan aangewend worden ter dekking van de bijdrage aan de omlegging van de A9.

Voorzieningen

Naast de “Voorziening negatieve resultaten plannen” voor de actieve grondexploitaties is er ook een voorziening ingesteld voor voorbereidende grondexploitaties en voor projecten met een ontwikkelaar op basis van een anterieure- of samenwerkingsovereenkomst.

Voor voorbereidende grondexploitatieprojecten en voor projecten met een ontwikkelaar op basis van een anterieure- of samenwerkingsovereenkomst gaan we ervan uit dat de kosten worden terugverdiend. Pas bij het afsluiten van een voorbereidende grondexploitatie of bij het afsluiten van een overeenkomst brengen we een eventueel verlies ten laste van de algemene reserve Grondzaken. We hanteren het principe “verlies neem je op het moment dat je het verlies voorziet” waarbij we de risico’s van de desbetreffende projecten in een verliesvoorziening opnemen. Op basis van een risicoanalyse is de hoogte van de benodigde voorziening bepaald. Voor een toelichting op de rubricering wordt verwezen naar het MPG.

Ontwikkeling Algemene reserve grondzaken

De gemeente Haarlemmermeer maakt gebruik van uitgebreide scenario- en risicoanalyses. Hierdoor geven de grondexploitaties een voorzichtig realistisch beeld. Conform de BBV-notitie grondbeleid in begroting en jaarstukken van juli 2019 is er een splitsing tussen project specifieke risico’s en conjuncturele risico’s. Dit houdt in dat (mogelijke) conjuncturele risico’s uit de risicoanalyses van de projecten zijn gehaald en naast de project specifieke risico’s apart worden opgenomen in de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit.

Als grondexploitaties worden herzien, worden ook winstverwachtingen bijgesteld en zijn strategie, programma's en uitgiftetempo beter afgestemd op de economische omstandigheden, zoals de coronacrisis, maar ook op ontwikkelingen als de stikstof- en de stroomproblematiek. Ook de grondprijzen zijn realistisch geschat. Dit alles vanuit de verwachting dat in de toekomst ruimtelijke druk blijft op dit deel van de metropoolregio Amsterdam.

Het beeld van de Algemene reserve grondzaken ziet er als volgt uit (MPG 1 januari 2022):

De belangrijkste factor die van invloed is op de Algemene reserve grondzaken is de winstuitname uit de grondexploitatieprojecten. Het betreft met name de projecten Beukenhorst Zuid, Hoofddorp Zuidrand en Nieuw-Vennep Zuid.

De Algemene reserve grondzaken komt uit op € 5,9 miljoen. Dit is boven de grens van € 5,0 miljoen. De € 0,9 miljoen zal in 2022 in de bestemmingsreserve Pionier-BOLS worden gestort.

Parameters grondexploitatie

In de NCW berekening van een grondexploitatie worden de geraamde kosten en opbrengsten op basis van inflatie en renteparameters en de fasering doorgerekend naar de toekomst. De gebruikte parameters zijn bepalend voor de toekomstverwachting van het project en hebben invloed op het geprognosticeerde eindresultaat van het project.

Voor de grondexploitaties worden in 2022 de volgende parameters gehanteerd:

Mutaties strategische gronden en ruilgronden (agrarisch)

De gemeente verwerft strategische gronden in het kader van een actief ontwikkelbeleid. Daarmee zet zij haar privaatrechtelijke positie in om gebiedsontwikkeling te sturen. De huidige economische situatie leidt ertoe dat met nog meer aandacht vooraf beoordeeld wordt of de gewenste, toekomstige ontwikkeling een reëel financieel perspectief biedt.

Voor het direct afwaarderen (het definitief nemen van duurzame waardevermindering) van de strategische grondvoorraad dan wel het treffen van een verliesvoorziening zijn geen bindende voorschriften. Haarlemmermeer heeft in 2017 de verliesvoorziening 'Voorziening voor overige gronden en terreinen' geopend.

Het overzicht per categorie is:

• ‘koud/Schiphol' (exploitatieperspectief na 20 jaar, maximale waardering van € 20 m²)

• ‘lauw’ (exploitatieperspectief tussen 10 en 20 jaar, maximale waardering van € 30 m²)

• ‘warm’ (exploitatieperspectief binnen 10 jaar, maximale waardering van € 60 m²)

• ‘opstallen’ (maximale waardering taxtatie huidig gebruik)

• ‘ruil’ (maximale waardering van € 8 m²)

De bovenstaande categorisering heeft geen effect op de balanswaarde. In overeenstemming met een stellige uitspraak van de commissie BBV activeren we sinds 2016 verplicht de gronden tegen de waarde in de huidige bestemming op de balans.

Belangrijkste mutaties in 2021

Een vereiste vanuit de BBV is dat de strategische gronden elke twee jaar worden getaxeerd. De taxatie heeft afgelopen jaar plaatsgevonden. Uit de taxatie komt naar voren dat van een groot aantal gronden de waarde hoger is getaxateerd in vergelijking met de vorige taxatie van 2019. De BBV regels verbieden echter om de waarde van de gronden te verhogen.

De stand van de verliesvoorziening gronden bedraagt per 31 december 2021 € 17,2 miljoen. Per 1 januari 2021 was dit € 18 miljoen.