Op 1 mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden. De Woo vervangt de Wet openbaarheid van bestuur. Artikel 3.5 van de Woo schrijft voor dat een bestuursorgaan in de begroting aandacht besteedt aan de beleidsvoornemens inzake de uitvoering van de wet. In de jaarstukken moeten we verslag doen van de uitvoering van de wet, mede in relatie tot de beleidsvoornemens. In deze paragraaf doen wij verslag van de uitvoering in 2024.

Actieve openbaarmaking

De Woo noemt zeventien categorieën van informatie die actief openbaar gemaakt moeten worden, waarvan er elf voor gemeenten gelden. Het overgangsrecht van de Woo regelt dat de start van de actieve openbaarmaking van deze elf categorieën wordt geregeld in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). De eerste tranche van categorieën die vanaf 1 november 2024 actief openbaar moeten worden gemaakt, betreft:

• wetten en algemeen verbindende voorschriften;

• overige besluiten van algemene strekking;

• organisatie en werkwijze;

• bereikbaarheidsgegevens;

• vergaderstukken Staten-Generaal.

Wij waren tijdig voorbereid om aan deze verplichting te kunnen voldoen. Wij maken inmiddels al meer informatie dan genoemd actief openbaar. In onderstaand overzicht staan de elf categorieën voor gemeenten opgenomen en de status van beschikbaarheid.

1. * De categorieën Stukken van adviescolleges en Convenanten zijn nog niet opgepakt.
2. ** Voor de categorieën Woo-verzoeken en (geanonimiseerde) klachten, hebben wij nog geen geschikt publicatieplatform. Wij zijn actief betrokken bij een aantal initiatieven van gemeentelijke samenwerkingsverbanden en commerciële aanbieders om in 2025 hierin te kunnen voorzien.

Passieve openbaarmaking

Naast het actief openbaar maken kan iedereen altijd vragen om bepaalde informatie openbaar te maken (op verzoek). Ook bij openbaarmaking op verzoek gaat de Woo ervan uit dat het belang van openbaarheid altijd geldt en dat alleen in uitzonderingsgevallen een bijzonder belang vóór openbaarmaking kan gaan. Concreet betekent dit dat een Woo-verzoek (of onderdelen daarvan) alleen kan (of kunnen) worden geweigerd wanneer een beschermd belang, zoals opgenomen in de wet, in het geding is. Te denken valt aan de bescherming van de persoonlijke levenssfeer of financiële of economische benadeling van de gemeente.

In 2024 hebben wij ruim 105 verzoeken om informatie op grond van de Woo ontvangen. Ongeveer 10% betreft verzoeken om informatie die de verzoeker zelf betreft (eigen dossier). De behandeling van Woo-verzoeken legt druk op de organisatie. Een groot deel hebben wij tijdig kunnen beantwoorden, maar circa 30% van de verzoeken zijn om verschillende redenen niet binnen de termijn van vier of de verlengde termijn van zes weken afgehandeld. Bijvoorbeeld doordat het om een complex en arbeidsintensief verzoek ging. Maar ook onduidelijkheid over wie de behandelaar is of het niet administratief afsluiten van afgehandelde Woo-verzoeken in het zaak- en archiefsysteem Djuma is van invloed geweest op de doorlooptijd van een verzoek. De gemiddelde doorlooptijd van alle Woo-verzoeken in 2024 was ongeveer 70 dagen. De verwachting is dat meer regie op het behandelingsproces een positieve bijdrage kan leveren aan het tijdiger afhandelen van verzoeken.

Verbetering van de informatiehuishouding

Uitgangspunt van de Woo is, dat de (digitale) informatiehuishouding van overheden op orde is. Er is binnen de organisatie continu aandacht voor de (verbetering van de) informatiehuishouding. Dit is ook opgenomen als ‘Informatie op orde’ in de uitvoeringsagenda digitalisering 2023-2025. Aan de uitvoering van het informatie- en archiefbeheer wordt in de bedrijfsvoerings- en toezichtsparagraaf aandacht besteed.